Er is voldoende aanleiding om een nader onderzoek in te stellen naar de wijze waarop Nederlandse banken hun hypotheekrentepercentages vaststellen, vindt Vereniging Eigen Huis. De vereniging heeft de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) daarom gevraagd gepaste actie te ondernemen.
'Huizenkopers en -bezitters betalen teveel rente als gevolg van een gebrekkige concurrentie op de hypotheekmarkt", aldus Rob Mulder, directeur belangenbehartiging van Vereniging Eigen Huis. "Dat is een gemiste kans voor de woningmarkt die momenteel in zwaar weer verkeert en iedere meevaller kan gebruiken. En uiteindelijk heeft dit ook schadelijke gevolgen voor de economie als geheel. In het buitenland zijn de hypotheekrentes over de gehele linie structureel lager.'
Mulder wijst ook op de gevolgen voor individuele huishoudens die door de economische situatie - en vooral bij werkloosheid - vaak moeilijk kunnen rondkomen en de grootste moeite hebben om hun hypotheek te betalen. "Iedere tiende van een procent is in een probleemsituatie meegenomen en biedt meer ruimte om de crisis uit te zingen met behoud van het eigen huis".
Vereniging Eigen Huis wordt in haar opvattingen gesteund door deskundige organisaties en personen zoals de Consumentenbond, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en professor Eichholtz, hoogleraar Vastgoedfinanciering aan de Universiteit van Maastricht. De laatste wijst erop dat ondanks het grote aantal hypotheekmerken dat in de markt is, circa 80% van de markt in handen is van vier grote partijen: ABN-AMRO, ING, Rabobank en SNS Reaal.
Het weerwoord van de banken bij monde van bestuursvoorzitters Boele Staal (Nederlandse Vereniging van Banken, NVB) en Jan Hommen (ING) bevat tot op heden geen steekhoudende argumenten waarmee de onnodig hoge rentestand kan worden verklaard. Directeur Rob Mulder van Vereniging Eigen Huis: "De NVB gooit het vooral over de boeg van de risico-opslagen die banken zelf zouden moeten betalen voor het aantrekken van kapitaal en de ING wijt het aan de hoge rente over spaartegoeden die nodig zijn om hypotheken te financieren. Beide argumenten worden weerlegd door de gestegen inkomsten op hypotheken waarover het CBS heeft bericht en de gestegen marge tussen de marktrente en de 'fundingskosten' van de banken. Die marge is sinds het begin van de crisis ongeveer verdubbeld, van 1 naar 2 procent'
Volgens Vereniging Eigen Huis duidt alles erop dat banken hun financiële positie trachten te verbeteren over de rug van huizenkopers en -bezitters. Volgens de vereniging is dit onverteerbaar en ook in strijd met de Gedragscode Banken die onlangs door de banken zelf is ingesteld. Rob Mulder: "In deze gedragscode wordt gesproken over het centraal stellen van de belangen van de klant, over transparantie en de verantwoordelijkheid van banken ten opzichte van de samenleving. Ze willen lessen trekken uit het verleden, maar ik zie hier niets van terug'.