Pensioenverplichting vormt helft beurswaarde AEX 25 en AMX 25

Tegenover iedere honderd euro aan beurswaarde van de AEX 25 en AMX 25 bedrijven stond eind september 2011 een gemiddelde pensioenverplichting van 51 euro. Dat blijkt uit een analyse van PwC. Daarmee staan aandeelhouders in toenemende mate bloot aan de pensioenrisico's van de bedrijven waarin ze investeren. Om pensioenrisico's voorspelbaarder en kleiner te maken zijn rigoureuze keuzes onontkoombaar. Daarbij ziet PwC in grote lijnen drie opties. Zelf proberen de pensioenrisico's te beteugelen, de risico's verkopen aan een externe partij (verzekeraar) of het overhevelen van de risico's naar de deelnemers aan de pensioenregeling.
Mensen leven langer en zijn een steeds groter deel van hun leven "met pensioen". Het opbrengen van de kosten die hiermee gemoeid zijn is één van de belangrijkste sociale uitdagingen van onze tijd.
2013 is op pensioengebied een belangrijk jaar voor Nederlandse bedrijven. Onder het nieuwe pensioenakkoord zullen bedrijven een nieuwe pensioenovereenkomst moeten sluiten met hun medewerkers. De keuzes die hierin gemaakt worden bepalen de uitgaven voor hun pensioenplan, de kosten die ze moeten opnemen in hun boeken en de risico's die ze op de lange termijn lopen.
Daarnaast worden IAS19 en de nieuwe IFRS-boekhoudstandaarden (IAS19R) voor pensioenen in 2013 van kracht. Veranderingen die de onvoorspelbaarheid van pensioentekorten naar de balansen van bedrijven brengen. Los daarvan hebben bedrijven te maken met moeilijke economische omstandigheden en turbulente financiële markten. Daardoor zijn de IFRS-pensioentekorten nu al gestegen tot boven het crisisniveau van de herfst van 2008.
Hoewel het nieuwe pensioenakkoord veel vragen oproept, ziet PwC het als een kans voor Nederlandse bedrijven om hun pensioenverplichtingen rigoureus aan te pakken en verbeteringen door te voeren. Daarbij moeten bedrijven verder kijken dan hun neus lang is. De keuzes die ze moeten maken zijn gericht op het beheersbaarder maken van de verplichtingen en het dempen of maximeren van de pieken en dalen.
Dat kan op drie manieren. Enerzijds door zelf de pensioenrisico's en verplichtingen te managen. Daarvoor moeten bedrijven de investeringsstrategie van hun pensioenplan aanpassen. Dan kunnen ze de klappen op de financiële markten opvangen. Een andere mogelijkheid is het verkopen van de pensioenverplichtingen aan een derde partij, bijvoorbeeld een verzekeraar. Deze partij neemt de pensioenverplichtingen over tegen een vaste prijs, waardoor de volatiliteit van de verplichting afneemt. De derde mogelijkheid is het aanpassen van de eigen pensioenovereenkomst, waarbij de 'plussen en de minnen' bij de deelnemers aan de regeling worden neergelegd en niet bij het bedrijf. In de praktijk betekent dit dat een bedrijf jaarlijks een vaste bijdrage doet aan het pensioenplan.