'Beleggers zijn goed af in Nederland in 2013'

Met een totaalscore B op een schaal van A tot en met F zijn Nederlandse beleggers beter af dan gemiddeld in vergelijking met veel andere landen. Een gemiddelde score op ‘Regulation & Taxation’, ‘Fees & Expenses’ en ‘Sales & Media’ wordt geschraagd door een goede score op het terrein van ‘Information Disclosure’. Dat blijkt uit de Global Fund Investor Experience 2013 van Morningstar.
Dit tweejaarlijkse onderzoek meet wat beleggers in beleggingsfondsen ondervinden op gebieden als wet- en regelgeving en belastingen, te betalen vergoedingen en kosten, informatievoorziening door en over beleggingsfondsen, verkooppraktijken van fondshuizen en of media beleggers helpt om de marketing van fondsaanbieders te doorzien. Morningstar onderzocht 24 landen in Europa, Noord-Amerika, Azië en Afrika. De informatie kwam van openbare bronnen en analisten van Morningstar. Het onderzoek is geen commentaar op de beleggingsfondssector in een land, omdat er nog veel andere factoren zijn naast het gedrag van de sector die bepalen wat beleggers ervaren.
Morningstar beoordeelt een land op de genoemde vier gebieden met een score van A (hoog) tot en met F (laag). Deze vier scores vormen samen de totaalscore, maart hebben een verschillende weging: ‘Regulation & Taxation’ (25 procent), ‘Fees & Expenses’ (30 procent), ‘Information Disclosure’ (30 procent) en ‘Sales & Media’ (15 procent). Zie in onderstaande Overall Scorecard hoe Nederland en andere landen het er vanaf brengen.
De Nederlandse belastingwetgeving is met zijn vermogensrendementheffing niet bijzonder gunstig voor beleggers, zo blijkt uit het onderzoek. In landen als Singapore, Hong Kong en Spanje is vrijwel geen belastingheffing op beleggingsfondsen. In andere landen wordt ook pas belasting geheven als een belegger het fonds verkoopt in tegenstelling tot Nederland.
Ofschoon ons land een zeer open markt heeft voor beleggingsfondsen, waarbij beleggers de keus hebben uit fondsen van zowel Nederlandse als buitenlandse aanbieders, zijn de kosten voor buitenlandse fondsen iets hoger dan voor Nederlandse fondsen. Voor bijvoorbeeld aandelenfondsen is dat 1,90 procent tegenover 1,19 procent en voor obligatiefondsen 1,25 tegen 0,75 procent. “Die open markt heeft een prijs”, aldus Lie. “Het relatief grote aanbod buitenlandse fondsen in Nederlandse portefeuilles trekt het gemiddelde prijspeil omhoog.”
Wat kosten betreft zijn beleggers in Europa duurder uit dan in de Verenigde Staten. Ofschoon de omvang van de (Europese) UCITS-markt vergelijkbaar is met de fondsenmarkt in de Verenigde Staten, ervaren beleggers in Europa en andere landen waar UCITS-fondsen worden verkocht niet dezelfde schaalvoordelen als beleggers in de VS met lagere vergoedingen.
De Global Fund Investor Experience stelt ook vast, dat distributievergoedingen wereldwijd in de ban gaan. Dit voorkomt belangenverstrengeling waarbij beleggers die fondsen krijgen geadviseerd waarvoor banken en adviseurs de hoogste vergoeding krijgen van fondshuizen. Na Australië en het Verenigd Koninkrijk volgt Nederland in de loopt van 2014 met een distributievergoeding. Maar het is nog te bezien of beleggers in de nieuwe situatie bereid zijn om voor advies te betalen.
Nederland bevindt zich, net als veel andere landen in Europa, middenin van snelle veranderingen in regelgeving die zowel positieve als negatieve effecten voor beleggers hebben. De European Securities and Markets Authority (ESMA) pakt veel zaken aan zoals nieuwe richtlijnen onder UCITS IV, regels voor synthetische ETFs en nieuwe marketingregels onder een voorgenomen MiFID II. Veel van deze pan-Europese regels zijn gunstig voor beleggers zoals de voorwaarde voor het gebruik van soft-dollar arrangement richting onderzoek voor het beleggingsfonds.
Belastingen in Nederland zijn niet bijzonder gunstig voor beleggers. De Nederlandse belastingwetgeving voor beleggers is met zijn vermogensrendementheffing uniek in het onderzoek. Elk vermogen boven een vrijgesteld bedrag wordt verondersteld een gezet rendement te halen. En particulieren betalen belasting over die schatting in plaats van over de berekende daadwerkelijke kapitaalwinst.
Welbeschouwd hebben Nederlandse beleggers een rendement na belasting dat lager is dan in veel andere landen. Dat blijkt uit een scenario met een hypothetische beleggingsportefeuille dat Morningstar voor dit onderzoek heeft uitgevoerd. Zie in de figuur hiernaast hoeveel een bedrag van USD 100.000 toeneemt in Nederland en in een scenario zonder belasting.