Overheid kan erfpachters beter beschermen

Woningen op particuliere erfpacht komen nog te vaak niet in aanmerking voor financiering doordat de erfpachtcontracten niet deugen. Dat zegt de Nederlandse Vereniging van Banken. Overheidsmaatregelen zijn nodig om erfpachters beter te beschermen. Bij meer dan een kwart van de financieringsaanvragen blijkt dat de erfpachtovereenkomst niet voldoet aan de criteria voor financiering omdat de contracten bijvoorbeeld eenzijdig door de verpachter kunnen worden aangepast.
Hierdoor is geen inschatting te maken van de toekomstige lasten van een erfpachter en wordt verantwoorde financiering onmogelijk. Makelaars die consumentonvriendelijke erfpachtcontracten onder ogen krijgen, adviseren gewoonlijk hun klanten om af te zien van een hypotheekaanvraag en daarmee van de koop van de betreffende woning. Het aantal ondeugdelijke erfpachtcontracten ligt daardoor naar verwachting aanmerkelijk hoger. Dat blijkt uit een evaluatie van de criteria voor financiering van erfpacht door banken, makelaars, notarissen, Vereniging Eigen Huis en belangenbehartigers van pachters en verpachters.
Deze partijen hebben in 2011 criteria opgesteld om consumenten duidelijkheid te geven over de financierbaarheid van een woning op particuliere erfpacht. Erfpachtovereenkomsten kunnen aan die criteria getoetst worden waarbij de uitkomst groen, oranje of rood kan zijn.  Groen geeft aan dat er geen belemmering bestaat voor financiering.  Bij oranje wordt het contract nader bestudeerd door de bank en rood betekent dat een contract dient te worden aangepast voordat zij in aanmerking komt voor financiering. Uit de evaluatie blijkt dat er bij de helft van de contracten nader onderzoek door de bank nodig is en dat in 25 % van de gevallen het contract dient te worden aangepast.
De oplossing van veel problemen rond particuliere erfpacht ligt dus in aanpassing van contracten. Het is dan ook essentieel dat verpachters hun verantwoordelijkheid nemen en contracten zodanig aanpassen dat ze de erfpachter duidelijkheid geven over zijn toekomstige lasten. En zo ook in aanmerking komen voor financiering. Het kabinet zou daarbij kunnen helpen door
1.wettelijke bescherming van de erfpachter, zoals bijvoorbeeld ook geldt voor huurders
2.de wet zo aan te passen dat het voor erfpachters mogelijk wordt om de rechter te laten oordelen over de erfpachtconstructie.
3.Omdat erfpachtcontracten als complexe financiële producten kunnen worden aangemerkt, is toezicht van de AFM gewenst. Daarmee kan worden voorkomen dat er erfpachtcontracten worden afgesloten die niet aan de wettelijke regels voldoen en die het belang van de consument schaden.