Voorzet verzekeraars voor houdbaar pensioenstelsel

Het pensioenstelsel moet ook in de toekomst deel blijven uitmaken van het arbeidsvoorwaardenpakket, maar er zijn nog forse aanpassingen nodig om het stelsel toekomstbestendig te maken en beter te laten aansluiten bij de behoeften van deelnemers. Met de introductie van meer onzekerheden vraagt de pensioendeelnemer terecht om meer keuzemogelijkheden. Werkgevers moeten de vrijheid krijgen om zelf te bepalen bij welke pensioenuitvoerder zij een regeling willen onderbrengen en de solidariteit tussen generaties is vanwege de toenemende mobiliteit en zogeheten ‘dubbele vergrijzing’ niet houdbaar.
Dat zijn enkele belangrijke elementen uit een toekomstvisie op het pensioenstelsel die het Verbond van Verzekeraars vandaag heeft gepresenteerd. Het document ‘Mee met de tijd, naar een toekomstbestendig pensioenstelsel’ is tot stand gekomen door een sterkte/zwakteanalyse te maken van het huidige stelsel en een analyse van ontwikkelingen rond maatschappelijke discussies die het stelsel steeds verder onder druk zetten. Aan de visie ligt ook een onderzoek naar de behoeften van consumenten ten grondslag. “Hiermee willen we een bijdrage leveren aan de maatschappelijke discussie die staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken beoogt en waarover het kabinet de Sociaal Economische Raad recent advies heeft gevraagd”, aldus algemeen directeur Richard Weurding.

Vijf thema's
In de visie op de doorontwikkeling van het pensioenstelsel wordt ingegaan op vijf maatschappelijke thema’s die beïnvloed worden door trends als de stijging van de levensverwachting, vergrijzing en een terugtrekkende overheid.
1.Solidariteit tussen generaties; Het Verbond denkt dat de eenzijdige intergenerationele subsidie tussen pensioendeelnemers niet houdbaar is. Deze moet op korte termijn voor deelnemers transparant worden gemaakt via de invoering van een ‘generatielabel’.
2.Een arbeidsmarkt die verandert; toenemende mobiliteit en zelfstandig ondernemerschap en veranderende wensen van deelnemers en werkgevers roepen de vraag op of het stelsel nog wel passend is. Het is van belang een balans te vinden tussen pensioen als financieel product en als arbeidsvoorwaarde.
3.Meer individualisering en flexibiliteit; deelnemers hebben behoefte aan keuzevrijheid – over de verzekerde risico’s en uitkering. Ook door de terugtrekkende overheid en de toename aan risico’s zal noodzaak tot meer individualisering ontstaan. Producten en diensten van pensioenuitvoerders zullen daarop afgestemd worden, waardoor deelnemers ook binnen de arbeidsvoorwaarden meer keuzemogelijkheden hebben.
4.Terugdringen complexiteit en creëren level playing field; verschillende soorten contracten, de toename aan regeldruk en verschillende regimes voor pensioenuitvoerders maken het stelsel complex. Vereenvoudiging zal de transparantie verhogen en de uitvoeringskosten verlagen. Vereenvoudiging en schaalgrootte zijn dan ook voorbeelden van belangrijke bouwstenen voor pensioenregelingen van de toekomst.
5.Combineren pensioen, zorg en wonen; Binnen pensioenregelingen zou daarvoor – in de uitkeringsfase – flexibiliteit kunnen ontstaan. Dat verdient nader onderzoek.

Consumentenonderzoek
TNS NIPO heeft in opdracht van het Verbond onderzoek gedaan naar de consumentenbehoeften ten aanzien van het pensioenstelsel. Dit zijn de highlights uit het onderzoek:
Draagvlak voor het huidige pensioenstelsel is laag.
Draagvlak voor een vorm van verplichte pensioenopbouw is groot.
Het merendeel van de werkenden wil meer keuzevrijheid.
Er is een relatie tussen wantrouwen en een behoefte aan keuzevrijheid.
De risicobereidheid is laag.
Keuze voor een flexibel pensioen is beperkt.
Draagvlak voor de verschillende vormen van solidariteit is vrij groot.