'Verbeter de wereld, koop een obligatie'

Financiële innovatie staat niet in een goed daglicht. Aandelenleaseconstructies, het verpakken van rommelhypotheken en flitshandel, zoals onlangs schokkend beschreven in het boek ‘Flash boys’ van Michael Lewis, zijn allemaal voorbeelden van financiële innovatie met desastreuze gevolgen. “Stop de financiële innovatie” roepen sommigen, maar dat is zoiets als ‘stop met nadenken’.

Veel financiële innovaties zijn aan het begin van hun leven enthousiast ontvangen, maar het overmatig of onjuist gebruik ervan heeft soms tot grote maatschappelijke schade geleid waardoor Warren Buffet derivaten zelfs ‘weapons of mass destruction’ is gaan noemen. Toch zijn deze financiële instrumenten heel nuttig, net zoals een hamer nuttig is. Met een hamer kun je huizen bouwen maar je kunt er ook iemands hoofd mee in slaan. Het is aan de gebruiker van de hamer om de keuzes te maken. Financiële innovatie is in zichzelf dus geen slechte zaak, maar je moet nieuwe instrumenten wel op een goede manier gebruiken. Hoe doen we dat? Door transparant te zijn, het instrument eenvoudig te houden en elke volgende stap opnieuw tegen het licht  en onze waarden te houden.

Een mooi voorbeeld van een financiële innovatie met een positief effect is de in november door ABN AMRO geïntroduceerde Social Impact Bond. Kort gezegd investeren private partijen in de aanpak van een maatschappelijk probleem dat de overheid veel geld kost. De overheid betaalt hen terug met het geld dat zij hierdoor bespaart, inclusief een eventueel rendement. Door een samenwerking met de gemeente Rotterdam, het bedrijf de Buzinezzclub en Start Foundation wordt deze innovatie sinds 19 december 2013 ook echt toegepast. De Buzinezzclub helpt 160 Rotterdamse werkloze jongeren zonder startkwalificatie aan het werk of terug naar school, waardoor zij sneller dan gemiddeld uit een uitkering stromen. De gemeente Rotterdam betaalt de investeerders terug op basis van het aantal uitkeringen dat hierdoor bespaard wordt. Samen met Start Foundation investeert ABN AMRO in deze obligatie: ‘put your money where your mouth is’.

Het houdt natuurlijk niet op in Rotterdam. We zijn in gesprek met diverse andere gemeentes om dit instrument ook daar in te zetten om jeugdwerkeloosheid te helpen terugdringen. Er zijn nog veel meer maatschappelijke problemen die hier mogelijk baat bij hebben:  zorg, veiligheid, biodiversiteit, enz. Daarnaast willen we op termijn ook klanten van de bank de gelegenheid geven om hun geld op deze manier aan het werk te zetten: ‘Verbeter de wereld, koop een obligatie’.

Door creativiteit, vakkennis en ambitie in te bedden in een goede bedrijfscultuur kunnen we financiële innovaties blijven ontwikkelen die bijdragen aan de kracht van (de BV) Nederland.