Winstgevendheid Europese banken is te laag

De resultaten van de Europese banken verbeteren, maar de winstgevendheid blijft te laag. Om die de komende jaren te verdubbelen, moet worden ingezet op kostenbesparingen, innovatie en groei in de emerging markets. Aldus een recente studie van adviesbureau Roland Berger Strategy Consultants.

De Europese banken maakten vorig jaar een winstsprong. Na een dramatisch 2012, boekten zij in 2013 een winst voor belastingen van opgeteld 62 miljard euro. De omzet stabiliseerde vrijwel op 700 miljard euro. Toch blijft de winstgevendheid van de Europese sector te laag. De rentabiliteit op eigen vermogen blijft steken op 4%, terwijl Amerikaanse banken gemiddeld 9% scoren. Aldus Roland Berger Strategy Consultants, dat de resultaten van de top-100 van Europese banken in kaart bracht.

Tijd voor een strategiewijziging. Oorzaak van de achterblijvende winstgevendheid van de Europese banken is hun eenzijdige focus op de versterking van de balans, in verband met verscherpte eisen aan de kapitaalspositie. Vorig jaar zijn de Europese bankbalansen gemiddeld met 7% geslonken. Nu die klus grotendeels is geklaard, moeten de banken weer gaan bouwen aan duurzame winstgevendheid.

Eerste aandachtspunt: effectievere kostenbesparingen, onder meer door sterke vereenvoudiging van de dienstverlening en het productassortiment. Zulke ingrepen dragen bovendien bij aan een flexibeler organisatie, de kwaliteit van de dienstverlening en de concurrentiekracht ten opzichte van branchegenoten. Tweede opdracht voor de banken is innovatie. Die vergt een mentaliteitsverandering: banken moeten veranderen van volgers in leiders. En ten slotte zijn het de emerging markets die via nieuwe samenwerkingsverbanden groeikansen bieden.

Als de ceo's van de Europese banken voortvarend met deze maatregelen aan de slag gaan, kunnen zij hun winstgevendheid volgens Roland Berger Strategy Consultants de komende jaren ruimschoots verdubbelen, tot 9 à 11% in 2016. Doel is dat zij veranderen in solide spelers met stabiele winsten, een voorspelbaar risicoprofiel en een royaal dividendbeleid. Beleggers zullen zo'n strategie volgens Roland Berger Strategy Consultants belonen met een 30% hogere marktwaarde.

Voor dit onderzoek analyseerde Roland Berger Strategy Consultants de jaarverslagen 2013 van de 100 grootste Europese banken, die samen ongeveer 90% van de totale Europese bankensector vertegenwoordigen.