Systeemrisico’s door cyberdreigingen

Cyberaanvallen kunnen leiden tot verstoringen in financiële markten en het betalings- en effectenverkeer. In een worst case scenario vormen ze een risico voor het financiële systeem. Voor financiële marktinfrastructuren is het noodzakelijk om de veerkracht tegen cyberdreigingen te versterken.

Een belangrijke aanzet daartoe is de internationale werkgroep geweest van centrale banken die de afgelopen twee jaren onder de vlag van de Bank for International Settlements (BIS) in november 2014 een eerste rapport heeft gepubliceerd hierover.

De afhankelijkheid van informatietechnologie is sterk toegenomen in de financiële sector. Banken en financiële marktinfrastructuren zijn sterk met elkaar verweven. De systemen die zij hiervoor gebruiken – het wholesale-betalings- en effectenverkeer – vormen een mondiaal netwerk dat permanent operationeel is. Ook het betalingsverkeer dat door consumenten en bedrijven wordt gebruikt – het retail-betalingsverkeer – is steeds afhankelijker geworden van informatietechnologie, zoals internet en mobiel bankieren. Deze toegenomen digitalisering vergroot de potentiële impact van een verstoring van de informatiesystemen.

Operationele verstoringen kunnen plaatsvinden door onvoorziene gebeurtenissen zoals natuurrampen en fysieke aanslagen, maar ook door doelgerichte cyberaanvallen op systemen. Hackers, criminelen en terroristen kunnen met uiteenlopende motieven en middelen een financiële instelling in het vizier hebben. Het kan gaan om financieel gewin, maar een aanval kan ook gericht zijn op het verkrijgen van vertrouwelijke informatie of het doelbewust verstoren van een operationeel systeem.