Lage rente risico voor de financiële stabiliteit

Het ontluikende economisch herstel in het eurogebied en Nederland blijft omgeven door neerwaartse financiële-stabiliteitsrisico’s. Zo hebben de ontwikkelingen rondom Griekenland de Europese schuldencrisis opnieuw op de voorgrond geplaatst en zijn de geopolitieke spanningen toegenomen. Het recent versoepelde monetaire beleid van de ECB is gericht op het terugbrengen van de inflatie naar de doelstelling van prijsstabiliteit, dat wil zeggen een stijging van de prijzen met net iets minder dan 2% per jaar op de middellange termijn, en beoogt het economisch herstel te ondersteunen. Dit beleid heeft echter bijwerkingen. Zo leidt het tot een grote risicobereidheid onder beleggers en een zoektocht naar rendement op financiële markten waardoor zeepbellen kunnen ontstaan. Dit staat in het een dezer dagen gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van De Nederlandsche Bank.

Bedrijfsmodellen financiële sector onder de loep vanwege effect lage rente 
De lage rente dwingt tot een herbezinning op de bedrijfsmodellen van financiële instellingen. Een lange periode van lage rente heeft impact op de weerbaarheid van de sector, met name op verzekeraars en pensioenfondsen en in mindere mate ook op banken. De impact op de levensverzekeraars kan uiteindelijk de financiële stabiliteit bedreigen omdat hun herstelmogelijkheden beperkt zijn en hun verwevenheid met andere financiële instellingen aanzienlijk is. DNB verwacht van de financiële sector dat het haar bedrijfsmodellen, mede vanwege de lage rente, toekomstbestendig maakt en doet daar ook onderzoek naar.

Sinds de crisis heeft DNB het toezicht op governance , gedrag en cultuur aangescherpt. Daarnaast is in nationaal en internationaal verband beloningsbeleid ontwikkeld dat de prikkel tot het nemen van te veel risico moet beperken. In de aanloop naar de crisis was de governance van financiële ondernemingen namelijk onvoldoende effectief in het beheersen van risico’s. De gevolgen hiervan zijn nu nog steeds zichtbaar in de stijgende kosten voor misconduct uit het verleden. Ondanks verscherpt toezicht en nieuw beleid zijn er nog steeds incidenten. Dat laat eens te meer zien dat het daadwerkelijk realiseren van een cultuuromslag, als ook het effectief maken van de governance, een kwestie van lange adem is die de komende jaren nog veel aandacht en inspanning van de sector zal vragen.