VEH: ZZP'er stuit nog steeds op muur bij hypotheekaanvraag

Een zelfstandige zonder personeel (zzp'er) die bij de bank of een adviseur aanklopt voor een hypotheek, komt terecht in een wereld van wantrouwen en tegenwerking. Dat blijkt uit onderzoek onder 851 zzp'ers door het Kennis Instituut Zelfstandig Ondernemerschap (KIZO) in opdracht van Vereniging Eigen Huis*.

'Banken en hypotheekadviseurs staan vaak ver af van de praktijk van zelfstandige ondernemers. Er heerst daar nog steeds het geloof dat een vast contract zekerheid geeft', zeggen veel zelfstandigen die aan het onderzoek meewerkten. De meest gehoorde klacht is dat, hoewel zij bereid zijn om bij een hypotheekaanvraag alle financiële gegevens te verstrekken, 82% verstrikt raakt in een moeizaam proces van wan¬trouwen, behoedzaamheid, een kritische benade¬ring en zelfs tegenwerking bij de geldverstrekker. 'Ze beschouwen ons als een groter en ongewenst risico' is een veelgehoorde opmerking. 'Adviseurs kunnen de jaarcijfers niet lezen en stellen op het eind opeens aanvullende eisen' is ook een veelgenoemd punt van kritiek. Daarbij gaat het vooral om (meer) inbreng van eigen geld of een verplichte garantstelling. Verder betalen zzp'ers vaak een renteopslag, hogere advieskosten en is er geen mogelijkheid om Nationale Hypotheek Garantie (NHG) te krijgen.

Rob Mulder, directeur belangenbehartiging bij Vereniging Eigen Huis: 'Veel banken hebben moeite zich aan te passen aan de snel veranderende arbeidsmarkt, maar die is onomkeerbaar. Ze zeggen allemaal dat er voor zelfstandigen genoeg mogelijkheden zijn om een hypotheek te krijgen, maar het onderzoek laat zien dat de werkelijkheid weerbarstig is'. Uit een recente inventarisatie van VEH blijkt dat de ene bank star vasthoudt aan oude criteria die uitgaan van het arbeidsverleden, terwijl er ook banken zijn die wel kijken naar het toekomstperspectief van de aanvrager. Uit het onderzoek van KIZO blijkt echter dat veel zzp'ers ervaren dat de houding van banken bij een hypotheekaanvraag nog steeds erg afhoudend, en slechts zelden positief is. 'Dat moet snel veranderen, banken en tussenpersonen hebben nog veel te verbeteren in deskundige dienstverlening aan zelfstandige ondernemers' aldus VEH-directeur Rob Mulder.

Vier op de tien zzp'ers zeggen dat de bank het zzp-inkomen bij de hypotheekaanvraag buiten beschouwing heeft gelaten. Voor deze huiseigenaren was het alleen mogelijk een hypotheek af te sluiten op het inkomen van hun partner. Nog eens vier op de tien zzp'ers zeggen dat ze het huis hebben gekocht toen ze nog in loondienst werkten. Toen was het aanmerkelijk eenvoudiger om een hypotheek af te sluiten. Dat blijkt uit het onderzoek waaraan 851 zzp'ers meewerkten, waarvan 651 met een koopwoning en 200 met een huurwoning. Nederland telt momenteel circa 810.000 zzp'ers. Dit aantal groeit snel.

* Het Woononderzoek onder zzp'ers met een koop- en huurwoning is uitgevoerd met medewerking van FNV Zelfstandigen, PZO-ZZP, Stichting ZZP-Nederland, ONL, ABU, Vereniging Eigen Huis en hun achterban.