Ook bankensector zet in op diversiteit en concurrentie

De Nederlandse Vereniging van Banken zet zich in voor een stabiele, dienstbare en competitieve sector. De NVB deelt dan ook de uitgangspunten van diversiteit en concurrentie in de bankensector, zoals verwoord in de visie die De Nederlandsche Bank (DNB) vandaag heeft gepresenteerd op de structuur van de Nederlandse bankensector.

De  bankensector heeft de afgelopen jaren vele stappen gezet om de sector en de dienstverlening stabieler te maken en de belastingbetaler buiten schot te houden. In een sterk gekrompen sector zijn kapitaalbuffers versterkt en is het productaanbod vereenvoudigd en gemoderniseerd. De totstandkoming van de Europese bankenunie, 'bail-in' van investeerders in banken en het resolutiefonds dat banken vullen, leiden tot een situatie waarin de sector de eigen broek ophoudt. DNB neemt de veranderingen in de afgelopen zeven jaar en de effecten van deze Europese regelgeving helaas onvoldoende mee in haar visie op de toekomst. Juist in Europa liggen namelijk de kansen voor een stabiel en dienstbaar bankwezen.

De belangrijke bijdrage die banken leveren aan verdere economische groei door kredietverlening, bemiddeling en innovatie zou daarbij voorop moeten staan, eerder dan de omvang van de sector - vooral als die gemeten wordt naar balanstotalen waarvan een zeer substantieel deel betrekking heeft op buitenlandse vorderingen. Dat de Nederlandse sector relatief geconcentreerd en omvangrijk is, heeft bovendien deels zijn oorzaak in een aantal structurele factoren in de Nederlandse economie, zoals het sterke export-georiënteerde open karakter.

Voor de consument gaat het echter niet om concentratie of omvang maar om concurrentie. In de praktijk bestaat die in Nederland wel degelijk. Nederland kent een zeer toegankelijke, efficiënte en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening, zeker in vergelijking met een groot aantal landen waar de sector veel meer versnipperd is en de variëteit in aanbieders zich deels uit in regionale concentratie. Het is goed dat DNB nadenkt over overheidsbeleid dat  het vestigingsklimaat bevordert en toetredingsdrempels vermindert. Concrete acties zijn hier belangrijk. Voor concurrentie is ook één gelijk Europees speelveld nodig, zonder nationale koppen op de regelgeving en toezicht die ook buitenlandse spelers niet aanmoedigen om hier actief te worden.

De Nederlandse economie is internationaal georiënteerd, met een sterk exporterend en internationaal investerend bedrijfsleven, van kleinere bedrijven tot multinationals. Daar horen internationaal georiënteerde banken bij. DNB lijkt enerzijds buitenlandse toetreders op de Nederlandse markt te verwelkomen maar tegelijkertijd terughoudend te zijn ten aanzien van grensoverschrijdende activiteiten van Nederlandse banken. Zeker ook door het financieringstekort (funding gap) in Nederland zou een grotere concentratie van de sector op binnenlandse activiteiten echter de afhankelijkheid van kapitaalmarktfinanciering vergroten. Een goed functionerende markt vergt internationaal verkeer in beide richtingen; Europa is een kans, veel meer dan een risico. De realisatie van één Europese financiële markt is belangrijk voor de versterking van concurrentie en diversiteit in het Europese bankenlandschap.

De NVB ziet uit naar de gedachtewisseling met DNB over haar visie, met name ook over het effect van technologische ontwikkeling op de structuur van de Nederlands bankensector. Dat laatste is ook voor de banken belangrijk. De grootste verandering in de structuur van de sector zal waarschijnlijk bepaald worden door technologische ontwikkelingen en innovatie en daarom zijn Nederlandse banken daar al volop mee bezig.