Zwartwerken: getolereerd maar niet zonder risico's

Een kwart van de Nederlandse huiseigenaren heeft er geen moeite mee om 'zwart', dus zonder BTW te betalen, klussen te laten uitvoeren in en rond hun huis. Iets minder dan de helft heeft er weliswaar geen goed gevoel bij, maar doet er (soms) wel aan mee. Dit blijkt uit representatief onderzoek van Vereniging Eigen Huis waar 1.063 leden aan meededen. Opvallend is dat driekwart van de respondenten van mening is dat de recente btw-verhoging van 6% naar 21% het zwartwerken in de hand werkt.

60-plussers hebben vooral moeite met het zwart betalen van een klusser omdat dit in strijd is met de wet. Ook het risico dat garantie op de kwaliteit van het werk ontbreekt, is voor een kwart van de huiseigenaren een argument om niet zwart aan hun huis te laten klussen. De meest mensen denken bij zwart klussen aan de spreekwoordelijke klusjesman, gevolgd door de schilder, de stukadoor, de tuinman en de aannemer.

Klussen in en rond het huis uit laten voeren zonder belasting te betalen lijkt een min of meer geaccepteerd fenomeen te zijn, maar kent zowel uitgesproken voor- als tegenstanders. "Als iedereen het gaat doen, is het eind zoek" is voor 20% van de huiseigenaren voldoende reden om niet zwart aan hun huis te laten klussen. Aan de andere kant is het argument "We betalen al genoeg belasting" voor 25% van de huiseigenaren een argument om het soms wel te laten doen. Begrip is er bij 45% van de 60-plussers als het gaat om huiseigenaren met een laag inkomen. Jongere huiseigenaren tot 40 jaar maken dit onderscheid niet: 80% maakt het niet uit of het inkomen van de huiseigenaar die zwart laat klussen hoog of laag is.

Zwart laten klussen aan de eigen woning is niet zonder risico's. Bij slecht uitgevoerd werk, waarbij er ook geen overeenkomst op papier staat, is er vaak geen garantie van de klusser. Als er dan door knoeiwerk een lekkage, brand of andere schade ontstaat kan de verzekeraar een schadeclaim geheel of gedeeltelijk afwijzen. En als de huiseigenaar bij de bank geld heeft geleend voor een verbouwing, kan zijn renteaftrek gevaar lopen als hij de Belastingdienst desgevraagd geen factuur kan overleggen voor het uitgevoerde werk. De rente is namelijk alleen aftrekbaar als de lening aantoonbaar aan de eigen woning is besteed.

Overigens mag een consument er vanuit gaan dat de offerteprijs van een aannemer altijd inclusief BTW is. Hij hoeft zelf niet na te gaan of de ondernemer de BTW juist heeft berekend en of de omzetbelasting daadwerkelijk wordt afgedragen. Als de klusser, schilder of aannemer dat niet doet is dat formeel een fiscaal misdrijf.