Sentiment rond beleggen in Azië slaat om

Nederlandse beleggers hebben averij opgelopen met hun Aziatische beleggingen en lijken voorlopig hun buik vol te hebben van China. Het afgelopen jaar waren ze juist in groten getale gaan beleggen in China onder invloed van toenemend optimisme over de groeiperspectieven van de regio.

Maar al voordat de beurzen van China eind augustus scherp daalden, bleek de stemming onder Nederlandse beleggers omgeslagen. De regio wordt door 47% beleggers gezien als regio met het allerhoogste beleggingsrisico (en scoort daarmee net onder Oost-Europa).

Dit blijkt uit de Schroders Beleggingsbarometer, een grootschalig onderzoek van fondshuis Schroders (uitgevoerd door TNS NIPO) onder relatief vermogende Nederlandse beleggers. De afgelopen maanden kon beleggen in China en de omliggende landen zich juist verheugen in een toenemende populariteit: het percentage beleggers dat China in de portefeuille had opgenomen steeg van 30% in 2014 tot 40% in 2015.

Een andere opvallende uitkomst van het jaarlijkse onderzoek onder beleggers is dat het beleggen in beleggingsfondsen dit jaar een nieuw hoogtepunt heeft bereikt. Voor het eerst zijn er meer vermogende Nederlanders die een beleggingsfonds in bezit hebben dan dat ze geld op een spaarrekening hebben staan. Ook procentueel is het deel van het vermogen dat in beleggingsfondsen is gestopt, met 36% hoger dan ooit. Op de spaarrekening, traditiegetrouw de grootste vermogenscomponent, staat gemiddeld 30% van het vermogen van beleggers. Tegelijkertijd wordt het beleggen in individuele aandelen steeds minder populair in Nederland. Nog maar iets meer dan de helft van de beleggers heeft afzonderlijke aandelen in portefeuille. Vijf jaar geleden was dat nog ruim driekwart.

De plotselinge omslag in het sentiment rond beleggen in emerging markets en met name China, lijkt op het eerste gezicht niet onverwacht, gezien de sterke beurscorrecties van de afgelopen weken. Maar dat wordt anders als bedacht wordt dat het onderzoek gehouden is vlak voordat de koersdalingen begonnen. De ommezwaai is nog opvallender omdat het afgelopen jaar steeds meer beleggers actief zijn geworden in China. Zo'n 40% van de beleggers was dit jaar actief in de regio, tegen slechts 30% in 2014. Maar de kans is groot dat dat percentage sterk terugvalt want vrijwel geen van de beleggers wil zijn portefeuille uitbreiden, terwijl 20% juist minder wil beleggen in de regio. Vorig jaar was China nog zeer populair en vonden beleggers China nog de regio van de toekomst. Alleen over Rusland/Oost-Europa oordelen beleggers nog negatiever dan over China.

De onrust over China lijkt het algemene beleggerssentiment niet echt te beïnvloeden. Er heerst zelfs een groter optimisme over beleggingskansen dan een jaar eerder. De Schroders Beleggersoptimisme Indicator staat op dit moment op een gematigde 27%, tegenover een veel somberder 19% vorig jaar**. De (beperkte) zorgen die beleggers hebben, hangen vooral samen met het opnieuw oplaaien van de schuldencrisis en de gevolgen van de Europese schuldenberg. De onrust op de markten heeft er wel toe geleid dat beleggers veel dichter op de markt zitten in vergelijking met vorig jaar. Het aantal beleggers dat de ontwikkelingen in de portefeuille dagelijks volgt is gestegen tot een derde van het totaal. Nog eens een derde beschouwt dit als een wekelijks ritueel. Dat wil niet zeggen dat er ook frequent wijzigingen worden aangebracht. Een ruime meerderheid doet dat zeker niet vaker dan eens per kwartaal.

Pensioenurgentie dringt door
Het bewustzijn rond de pensioenproblematiek zorgt ervoor dat het aantal beleggers dat kiest om naast het pensioen aanvullend te beleggen, verder stijgt tot 65%. Een voldoende oudedagsvoorziening is ook dit jaar veruit de belangrijkste reden voor beleggers om geld opzij te zetten. Vorig jaar was die reden met stip naar de eerste plaats geschoten. Circa een kwart van de beleggers (27%) heeft de overtuiging dat het huidige pensioen voldoende zal zijn, terwijl dit percentage vorig jaar nog op 44% stond.

De lage spaarrente heeft er ook dit jaar voor gezorgd dat een kleiner deel van de beleggingen richting spaarrekeningen is gedirigeerd. Bijna een derde van de beleggers heeft helemaal geen geld meer op een spaarrekening staan. Jongeren sparen naar verhouding meer dan ouderen maar hebben relatief dan ook minder vermogen.

Michel Vermeulen, algemeen directeur Schroders Benelux: "Nederlandse beleggers leken China net te ontdekken als beleggingsmogelijkheid, en zij waren niet de enigen.... De Chinese staat heeft er alles aan gedaan om de Chinese consument over te halen om te gaan beleggen, zelfs met door de staat uitgeleend geld. Hierdoor zijn Nederlandse beleggers in China meegesleept in een lokale bubble. Dit heeft ervoor gezorgd dat de perceptie voor de regio Azië behoorlijk is verslechterd. Maar dat wil niet zeggen dat er geen goede beleggingsmogelijkheden in Azië meer te vinden zouden zijn. Het korte termijn sentiment is altijd een gevaarlijke raadgever. Fundamenteel is Azië de regio waar de groei vandaan zal komen, voor de komende decennia. Daar verandert een schrikreactie zoals we registreren onder Nederlandse beleggers, niets aan. Wie verstandig is, verliest China niet uit het oog."