'Vervang geldstelsel niet door iets wat slechter is'

Deze week bespreekt de vaste Kamercommissie Financiën de voorstellen van het Burgerinitiatief Ons Geld over fundamentele en verstrekkende veranderingen van ons geldstelsel.

Kernpunt van het initiatief is dat de overheid het monopolie op geldcreatie moet hebben, dat ze met het uitoefenen van het monopolie maatschappelijke doelen realiseert en dat geld en schuld losgekoppeld moeten worden van elkaar. De redenering is dat in het huidige stelsel een fors deel van de bestaande geldhoeveelheid wordt gecreëerd via het proces van kredietverlening door banken. Dat geeft banken veel te veel macht en het heeft geleid tot veel te veel schuldopbouw. De crisis van de afgelopen jaren laat volgens het initiatief zien tot welke ellende het huidige systeem leidt.

In tegenstelling tot wat de initiatiefnemers betogen, bepalen banken niet eenzijdig hoeveel krediet er wordt verstrekt of hoeveel geld er wordt geschapen, stelt Chief Economist Han de Jong van ABN. De bakkers van Nederland bepalen ook niet hoeveel brood wij eten. De hoeveelheid krediet wordt bepaald door het marktspel tussen onderling concurrerende banken en kredietvragers, waarbij toezichthouders de rol van marktmeester vervullen. Via de randvoorwaarden die zij stellen, hebben ze grote invloed op de uitkomsten. Als het euvel is dat er teveel krediet wordt verstrekt, er daardoor teveel schuld ontstaat, dan kunnen centrale banken de rente verhogen om de kredietvraag af te remmen of, bijvoorbeeld, liquiditeits- en solvabiliteitseisen en andere eisen aan banken stellen of aanscherpen.