G20 grootste verliezers grootschalige belastingontwijking bedrijven

De G20-landen lopen de meeste inkomsten mis doordat Amerikaanse multinationals belasting ontwijken in de landen waar zij actief zijn, zo blijkt uit een nieuw rapport dat vandaag wordt gepubliceerd door onder meer Oxfam Novib, FNV en Tax Justice Network Nederland.

Amerikaanse multinationals verschoven in 2012 circa 500 tot 700 miljard dollar aan inkomsten - een kwart van hun jaarlijkse winst - vanuit landen als de VS, Duitsland en India naar een kleine groep landen, waaronder Nederland, Luxemburg, Ierland, Zwitserland en Bermuda. Zij verminderen zo hun belastingafdracht. Amerikaanse multinationals rapporteerden bijvoorbeeld een winst van 80 miljard dollar in Bermuda, meer dan de winst die zij boekten in Japan, China, Duitsland en Frankrijk samen.

Tijdens de G20-top volgende week in Turkije zullen de staatshoofden van de grootste economieën naar verwachting maatregelen aannemen om belastingontwijking door multinationals aan te pakken.Francis Weyzig, belastingexpert van Oxfam Novib: "Het voorgestelde pakket aan maatregelen is niet genoeg. Dit maakt geen einde aan de wereldwijde belastingwedloop en zorgt niet voor meer transparantie, terwijl dat dringend nodig is om multinationals en belastingdiensten ter verantwoording te kunnen roepen. Het rapport laat zien dat G20-landen hebben er zelf alle belang bij om verdere hervormingen te steunen."

Terwijl Amerikaanse multinationals winsten naar Nederland verschuiven, loopt ook de Nederlandse fiscus inkomsten mis, doordat Nederlandse multinationals op hun beurt bijvoorbeeld gebruik maken van een ontwijkingsroute via België.

Leo Hartveld, algemeen secretaris FNV: 'De internationale belastingwedloop is funest voor de publieke voorzieningen overal ter wereld, dus ook bij ons. Grote bedrijven maken ook gewoon gebruik van de Nederlandse wegen. Als er iets aan de hand is kunnen zij ook een beroep doen op onze politie of brandweer. Dat multinationals te weinig afdragen is funest voor de publieke voorzieningen en zorgt voor hogere lasten voor werkenden. Het wordt tijd dat ook multinationals hun verantwoordelijkheid nemen en meebetalen aan onderwijs, zorg en al die andere dingen die belangrijk zijn voor een samenleving.'

Circa 90 procent van de winstverschuiving van Amerikaanse multinationals was vanuit twaalf landen - de Verenigde Staten, Duitsland, Canada, China, Brazilië, Frankrijk, Mexico, India, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Spanje en Australië. Arme landen als Honduras, de Filippijnen en Ecuador worden echter relatief het hardst getroffen, omdat inkomsten uit vennootschapsbelastingen een groter deel uitmaken van de totale belastinginkomsten. De belasting die Honduras misloopt, is bijvoorbeeld gelijk aan 15% van het budget voor onderwijs of gezondheidszorg.

Giuseppe van der Helm, voorzitter van Tax Justice NL: "De huidige maatregelen zijn uitgewerkt door de OESO, een club van rijke landen. Voor ontwikkelingslanden zijn aanvullende maatregelen tegen belastingontwijking van belang, maar tot nu toe hebben ontwikkelingslanden grotendeels aan de zijlijn gestaan van de internationale onderhandelingen. Het is hoog tijd voor écht inclusief mondiaal overleg voor een rechtvaardig internationaal belastingsysteem."

Oxfam Novib, Tax Justice NL en FNV roepen de alle landen op aanvullende hervormingen van het mondiale belastingsysteem te steunen en benadrukken dat ontwikkelingslanden daarin een gelijkwaardige stem moeten krijgen.