Verzekeringssector verzet bakens in lastig jaar

De Nederlandse verzekeringssector heeft in 2015 de bakens verder verzet om het hoofd te bieden aan de lage rente, stevige concurrentie en te verwachten veranderingen op maatschappelijke terreinen zoals het pensioenstelsel, de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Inkomensverzekeraars kwamen in rustiger vaarwater, maar de omzetontwikkeling bij levens- en schadeverzekeraars bleef achter bij de aantrekkende economie. De hypotheekmarkt is een lichtpunt: het aandeel van verzekeraars in deze markt groeide verder tot zo’n 40 miljard euro.

Een en ander blijkt uit het financieel jaarverslag dat het Verbond van Verzekeraars heeft gepubliceerd. De transitie die de verzekeringssector doormaakt, heeft ook zijn weerslag op de werkgelegenheid, die verder afnam van 54.200 banen in 2011 tot 46.600 banen ultimo 2015. “Hieraan kun je zien dat de sector zich niet alleen aanpast aan veranderende klantwensen – consumenten doen steeds meer digitaal – maar ook fors innoveert en reorganiseert”, aldus algemeen directeur Richard Weurding van het Verbond. Met de vakorganisaties is in 2014 een sociale agenda opgesteld, met veel aandacht voor (om)scholing en inzetbaarheid. Het Verbond heeft met zijn leden een branchebrede innovatieagenda vastgesteld om de vernieuwing verder aan te jagen.

Vooral de levensverzekeraars zitten middenin een transitie. Daarbij is gewerkt aan de oprichting van nieuwe pensioenuitvoerders (PPI/APF) en worden vernieuwde pensioenproposities geïntroduceerd, waarbij ook na de pensioendatum kan worden doorbelegd. Het premievolume bij levensverzekeraars liet in 2015 een forse daling zien (-16 procent) deels omdat de nieuwe pensioenuitvoerders evenals bankspaaractiviteiten van verzekeraars buiten de scope van het jaarverslag vallen. Het resultaat veerde fors op, vooral omdat minder voorzieningen hoefden te worden getroffen konden weer zwarte cijfers worden geschreven.

Het premievolume bij schadeverzekeraars daalde met 1 procent, bij een gemiddeld negatief resultaat van eveneens 1 procent. Vooral autoverzekeraars hadden een slecht jaar met teruglopende resultaten bij een hogere schadelast. De uitgaven overtroffen de premie-inkomsten met gemiddeld 11 procent. Weurding: “We zien dat diverse marktpartijen inmiddels maatregelen hebben genomen.”
Ook extreem weer zorgde voor een hogere schadelast. Zo veroorzaakte noodweer eind augustus in twee dagen naar schatting 110 miljoen euro schade aan motorvoertuigen, woningen en inboedel. Inkomensverzekeraars hervonden een goede balans. Het resultaat van WIA-verzekeringen is voor het eerst sinds 2011 positief. Een beter schadebeheersingsprogramma heeft hier een positief effect op de schadelast.

Verzekeraars hadden ook onder de nieuwe toezichtsregels (Solvency II) in 2015 gemiddeld ruim voldoende vermogen om aan toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. De zogeheten solvabiliteit lag nog ruim boven de vereiste norm en liet bij levensverzekeraars zelfs een verbetering zien met twintig punten tot gemiddeld 162 procent. Ook bij schade- en zorgverzekeraars bleef de solvabiliteit onder de nieuwe regels – die meer gebaseerd zijn op mogelijke risico’s – op peil.

Verzekeraars vervullen een belangrijke maatschappelijke functie. Ze helpen hun klanten bij het omgaan met onzekerheden in een snel veranderende wereld en vergoeden tal van schades. Zo keren verzekeraars jaarlijks uit bij ongeveer 100.000 branden en circa 30.000 waterschades. Autoverzekeraars regelen de betaling en reparatie van bijna een miljoen schades, pensioenverzekeraars verzorgen het pensioen voor circa 1 miljoen actieve deelnemers.