'Nieuwe hypothekenrichtlijn schiet zijn doel voorbij'

Op 14 juli is de Mortgage Credive Directive (MCD) in Nederland definitief van kracht geworden. Deze Europese hypothekenrichtlijn heeft als doel om de consument tijdens het hypotheekproces tegen onder meer overfinanciering te beschermen. Uit een willekeurige selectie van 25 woningen is er echter al bij 25% sprake van overfinanciering. De Nederlandse uitvoering van de MCD schiet dan ook op dit punt tekort.

Op basis van een motie in de Tweede Kamer heeft minister Dijsselbloem ervoor gekozen om middels een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) een hypothecaire financiering mogelijk te maken. Dit gebeurt door middel van een modelwaarderapport, een door een computer afgegeven waarde voor een huis. De computer heeft het huis niet gezien, maar geeft de waarde af aan de hand van een aantal kenmerken en vergelijkbare verkopen. Minister Dijsselbloem stelt als voorwaarde dat de financiering van een woning niet meer mag bedragen dan 90% van de woningwaarde .

VastgoedPRO heeft een eerste steekproef gedaan naar de consequenties voor de consument bij het gebruik van modelwaardes voor de financiering van hun hypotheek. We hebben 25 willekeurige woningen bekeken die allemaal in juni 2016 in verschillende regio's zijn verkocht. Bij 6 van de 25 woningen was er bij gebruik van de modelwaarderapporten risico op overfinanciering. In één geval was zelfs het risico op overfinanciering 30 procent. Onze steekproef wijst uit dat het gebruik van modelwaarderapporten aanzienlijke risico's met zich mee brengt. Bij overfinanciering blijft de consument bij een (gedwongen) verkoop over met een restschuld. Wat dat voor gevolgen heeft is duidelijk geworden tijdens de afgelopen economische crisis.

Alef Aalfs, directeur VastgoedPRO, roept in het belang van de consument financiers op terughoudend te zijn met het uitsluitend gebruiken van modelwaardes bij de financiering van vastgoed. Aalfs: "Ik hoop dat de politiek de AMvB binnenkort evalueert en de resultaten van het onderzoek meeneemt. Tot dan ziet het ernaar uit dat de individuele consument onnodige risico's loopt bij de financiering van zijn woning. De implementatie van de MCD in Nederland schiet dan ook haar doel voorbij. Dat is jammer, en moeten we ook niet willen."