Rood staan kan wél duizenden hun hypotheek kosten

Duizenden Nederlanders die wel eens rood staan op hun bankrekening kunnen in de toekomst door verhuizing of vergeetachtigheid een negatieve BKR-registratie krijgen, waarna ze niet meer in aanmerking komen voor een hypotheek of lening.

In tegenstelling tot wat banken en het Bureau Krediet Registratie (BKR) beweren, kan de nieuwe regel om per 1 december ook consumenten te registreren die 250 euro rood mogen staan enorme consequenties hebben.

Daarvoor waarschuwt Dynamiet Nederland, een gespecialiseerd bureau dat jaarlijks zo'n 5000 Nederlanders van hun terechte en onterechte BKR-registratie afhelpt. Met de regel krijgen miljoenen bankklanten opeens een BKR-registratie, ook als ze niet rood staan. Het BKR stelt dat het alleen om een papieren maatregel gaat. Bovendien gaat het om positieve registraties, die wijzen op goed betaalgedrag.

Dat kan volgens Dynamiet echter heel snel veranderen. Iemand die maximaal 250 euro rood staat, moet maandelijks een termijnbedrag van 6 of 7 euro betalen. Wie tweemaal vergeet dat bedrag over te maken, kan een negatieve melding bij het BKR krijgen. Bovendien kan de bank dan de limiet intrekken en de gehele vordering opeisen. Dit wordt gemeld bij het BKR en dan krijgt iemand de zwaardere code A2 achter zijn naam. Die negatieve registratie blijft vervolgens vijf jaar staan, waardoor het afsluiten van een hypotheek of lening praktisch onmogelijk wordt.

Er dreigt nu een hausse aan negatieve registraties voor relatief lage bedragen, terwijl dat wettelijk niet eens mag. Dynamiet wijst op een beschikking van de Hoge Raad uit 2011. Daaruit blijkt dat financiële instellingen altijd een belangenafweging moeten maken, voordat ze een wanbetaler bij het BKR aanmelden voor een negatieve registratie. In dit geval ging het om een klant van Santander die na negen jaar trouwe kredietaflossing een betalingsachterstand van 20 euro niet betaalde en door een verhuizing de brieven en aanmaningen niet ontving. Daardoor kon hij uiteindelijk geen hypotheek afsluiten. De bank meldde hem automatisch aan bij het BKR, maar dat staat volgens de Hoge Raad niet in verhouding tot de gevolgen. De uitspraak heeft al in tal van rechtszaken geleid tot het ongedaan maken van negatieve BKR-registraties.