Banken duurzamer, beleid klimaat en belastingontwijking zwak

Negen Nederlandse banken verbeterden in het afgelopen jaar hun beleid op duurzaamheid. De meeste banken scoren nog wel zwaar onvoldoende voor hun beleid op klimaat. Ook de aanpak van belastingontwijking blijft zwak. Bank-verzekeraar Aegon scoort verreweg het laagst op sociaal- en milieubeleid en op dierenwelzijn. Zo blijkt uit de nieuwe jaarupdate van de Eerlijke Bankwijzer die vandaag is gepubliceerd.

Peter Ras, projectleider Eerlijke Bankwijzer: "Het is positief dat de meeste Nederlandse banken steeds beter beleid voeren op mensenrechten, arbeidsrechten en corruptiebestrijding. Ook maken een aantal banken eindelijk duidelijk dat ze iets geven om dierenwelzijn. Hier staat tegenover dat het de meeste banken ontbreekt aan ambitieus beleid om klimaatverandering en belastingontwijking, twee zeer actuele problemen, aan te pakken. Zwaar teleurstellend is de inzet van Aegon - Aegon moet in sneltreinvaart werk maken van duurzaamheid en dit wereldwijd doorvoeren."

De 9 banken verbeterden in het afgelopen jaar hun beleid op duurzaamheid op in totaal 50 onderwerpen. ABN Amro en Triodos verbeterden beide hun beleid op 10 onderwerpen. ING Bank op 7, SNS Bank en Van Lanschot beide op 6. Delta Lloyd, NIBC en Rabobank op 3 onderwerpen. Aegon verbeterde beleid op 2 onderwerpen. Van alle banken scoort Triodos het vaakst een score '10' (op 8 onderwerpen) en bank-verzekeraar Aegon het vaakst een score '1' (op 11 onderwerpen).

Veel bankgroepen scoren zwaar onvoldoende tot slecht op klimaat. Zo mist Rabobank beleid dat kolenwinning door de bedrijven die de bank financiert tegengaat. Met uitzondering van ASN Bank en SNS Bank zijn banken niet open over de omvang van hun aandeel in de uitstoot van broeikasgassen van bedrijven waarin ze investeren. De meeste banken hebben ook geen meetbare CO2-reductiedoelstellingen gepubliceerd voor de bedrijven waarin men investeert. Bank-verzekeraars Aegon en Delta Lloyd stellen geen eisen aan het voorkomen van CO2- intensieve oliewinning uit teerzanden.

Aegon, Delta Lloyd, ING, NIBC, Rabobank en Van Lanschot verlangen niet van oliebedrijven dat men boringen voorkomt in het kwetsbare Noordpoolgebied.

Uit het beleid van banken in het tegengaan van belastingontwijking blijkt dat de meeste banken wel beleid hebben om zelf niet mee te werken aan belastingontwijking, maar dat banken tegelijkertijd nog maar weinig doen om zakelijke klanten te stimuleren om open te zijn over hun belastingbetalingen en niet mee te werken aan belastingontwijking.

Vier banken hebben hun beleid op dierenwelzijn aangescherpt: ABN Amro, ING, Rabobank en Triodos. Zo vindt ABN Amro zeer beperkende huisvesting voor dieren (kistkalveren, legbatterijen, voerligboxen) onacceptabel, en de bank wil dat veehouders certificeren volgens bijvoorbeeld het Beter Leven keurmerk of biologisch. Zes bankgroepen hebben hun beleid aangescherpt voor elektriciteitsproductie: Delta Lloyd, ING, NIBC, SNS Bank, Triodos en Van Lanschot. ING heeft beleid ingevoerd om niet te investeren in steenkoolwinning en elektriciteitsopwekking uit steenkool, maar dit beleid is nog wel beperkt tot nieuwe kolencentrales en bedrijven die meer dan 50% van hun omzet uit kolen halen. Op dit punt gaat Aegon met nieuw beleid verder: Aegon sluit bedrijven uit die meer dan 30% van hun omzet uit steenkool halen. Positief is dat NIBC in aangescherpt beleid steenkoolwinning tegen wil gaan en van bedrijven in de energiesector verwacht dat zij landrechten van alle betrokken landgebruikers volledig respecteren.

Veel banken scoren goed op mensenrechten, arbeidsrechten en corruptiebestrijding (ABN Amro en Triodos hebben hun beleid op mensenrechten zelfs verder verbeterd). Een probleem blijft dat de meeste banken bedrijven die ze financieren nog steeds niet stimuleren om contractuele afspraken te maken met hun toeleveranciers om schendingen van mensenrechten, arbeidsrechten en corruptie in ketens aan te pakken. Zo blijven deze ketens kwetsbaar voor onrecht. Banken zouden al hun invloed in deze productieketens moeten gebruiken om deze ketens juist eerlijker te maken.

Positief is dat banken opener zijn geworden voor welke financiële diensten hun duurzaamheidsbeleid geldt. Tegelijkertijd blijkt dat veel bankgroepen helaas nog uitzonderingen maken, en dat hun sociaal en milieubeleid niet geldt voor hun vermogensbeheer.

De Eerlijke Bankwijzer is een onderdeel van de Eerlijke Geldwijzer, een initiatief van Amnesty International, Dierenbescherming, FNV, Milieudefensie, Oxfam Novib en PAX. Onderzoeken worden uitgevoerd door onderzoeksbureau Profundo. De Eerlijke Bankwijzer onderzoekt niet alleen het beleid van banken maar periodiek ook de uitvoering van bankbeleid en toepassing van internationale richtlijnen door banken in de praktijk.