Maatschappelijke rol blijkt belangrijkste waarde bij coöperatieve bank

Wat is de meerwaarde van een lokale coöperatieve bank met leden ten opzichte van een commerciële bank met klanten? Ryan van Hout, promovendus bij de Open Universiteit, heeft onderzocht wat de belangrijkste factoren zijn voor een goede relatie tussen een coöperatieve bank en haar leden in zijn proefschrift ‘Cooperative Banks: The strength of impact factors on the cooperative value orientation and their effects on the behavior of cooperative members’. De promotie vindt plaats op vrijdag 16 juni 2017 bij de Open Universiteit in Heerlen.

Een groot deel van de Nederlandse en Duitse banken zijn lokale coöperatieve banken. Deze banken zijn opgericht door leden met als doel het economisch welzijn van haar leden te verbeteren. Hierdoor bestaat een unieke relatie tussen bank en leden en is het belangrijk dat er een hoge waarde gecreëerd wordt voor de leden. Het gedrag van leden in deze relatie kan bestaan uit het bijwonen van activiteiten georganiseerd door de bank, het participeren in de ledenraad, het stemmen op statutaire vraagstukken en het afnemen van bancaire producten/diensten.

Op dit moment profiteren de coöperatieve banken onvoldoende van deze unieke relatie die zij het haar leden hebben. Als de bank optimaal de vruchten zou plukken van de relatie met haar leden, dan zou dit leiden tot een betere financiële prestatie voor de bank. Van Hout heeft met dit onderzoek meer kennis verkregen van het creëren van de ledenwaarde en wat het gedrag van de leden dan positief beïnvloedt richting de bank.

Om de leden gecommitteerd te krijgen en te houden is van belang hoe de bank zaken doet met haar klanten. Het streven naar winstmaximalisatie is niet het primaire doel. Adviseren vanuit het klantbelang en de verwachtingen van de leden omtrent gezamenlijke normen wel. Bovendien blijkt dat de individuele voordelen van het lidmaatschap nog niet eens zozeer de drijfveer voor de leden zijn, maar wel de waarden die door de lokale coöperatieve bank vanuit haar maatschappelijke rol creëert. Dit gaat dan om zaken als donaties of het organiseren van ledenactiviteiten om lokaal ondernemerschap te stimuleren.
Van Hout ontwikkelde een model waarin de factoren die ertoe leiden dat leden actief worden richting de coöperatieve bank worden getoond, zoals actieve participatie in door de bank georganiseerde activiteiten en door de afname van financiële producten/diensten.

Op diverse onderdelen kunnen Nederlandse en Duitse lokale coöperatieve banken als vergelijkbaar worden beschouwd. Het gaat dan over de producten en diensten die worden aangeboden, de governance, het lidmaatschap, enzovoorts. Maar, dit onderzoek toont ook meerdere verschillen aan tussen deze banken zoals het onderscheidend vermogen ten opzichte van commerciële banken.

Naast aanbevelingen voor academisch vervolgonderzoek doet Ryan van Hout ook aanbevelingen voor de coöperatieve banken in Nederland en Duitsland, zoals:
Helderder communiceren over gecreëerde ledenwaarde door de Nederlandse banken, zoals het stimuleren van de lokale economie.