Grote en gespecialiseerde pensioenfondsen hebben betere onderhandelingspositie bij alternatieve beleggingen

Pensioenfondsen maken veelal gebruik van externe vermogensbeheerders. Daarbij spreken partijen vaak een prestatievergoeding af. Onderzoek van DNB toont aan dat grotere en meer gespecialiseerde pensioenfondsen meer gebruik maken van prestatievergoedingen. Bovendien betalen zij minder prestatievergoeding voor dezelfde prestatie van een vermogensbeheerder. Dit geldt in het bijzonder bij alternatieve beleggingscategorieën. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat deze pensioenfondsen een betere onderhandelingspositie in deze markt hebben door hun schaalgrootte of expertise in vergelijking tot kleinere en minder gespecialiseerde fondsen.

Nederlandse pensioenfondsen betalen omvangrijke prestatievergoedingen aan vermogensbeheerders. Een prestatievergoeding is een extra beloning die een vermogensbeheerder krijgt als deze een rendement realiseert boven een bepaalde drempelwaarde of benchmark. Dit type vergoedingen komt met name voor bij actieve beleggingsstrategieën en bij alternatieve beleggingscategorieën zoals hedgefondsen en private equity. Nederlandse pensioenfondsen betaalden in 2015 in totaal 1,5 miljard euro aan dergelijke prestatievergoedingen. Dit wordt gefinancierd uit het extra rendement dat deze beleggingen opleveren.

De hoogtes van de prestatievergoedingen verschillen per beleggingscategorie. Voor private equity en hedgefondsen worden doorgaans hoge prestatievergoedingen betaald. Over de jaren 2012-15 werd per jaar gemiddeld 0,69 procent van het in de betreffende categorie belegde vermogen betaald voor private equity en 0,87 procent voor hedgefondsen, zoals zichtbaar in de tabel. Voor de traditionele beleggingscategorieën was de gemiddelde prestatievergoeding slechts enkele honderdsten van een procent. De tabel laat ook zien dat Nederlandse pensioenfondsen over deze periode van vier jaar een gemiddeld totaal rendement hebben gehaald van 9,72 procent. Het overrendement, dat is het totaal rendement minus alle beleggingskosten (zoals prestatievergoedingen) en het rendement op een benchmark, was met 1,40 procent het hoogste voor private equity.