Nieuwe betaalrichtlijn PSD2: mag je bank jouw gegevens delen?

De Rabobank stuurde vorige week de nieuwe bankvoorwaarden naar al hun klanten. In deze mail maakte de bank melding van de Payment Services Directive (PSD2), maar de bank legde niet duidelijk uit wat deze nieuwe Europese betaalwetgeving inhoudt. Radar dook in PSD2. Wat is het? Wat zijn de voor- en nadelen?

Op 13 januari 2018 is de nieuwe herziene Europese betaalrichtlijn PSD2 in heel Europa van kracht. PSD2 staat voor Payment Services Directive 2. Alleen als een klant uitdrukkelijk toestemming geeft, zijn banken verplicht bankgegevens te delen met andere dienstverleners. De nieuwe aanbieders krijgen dan inzage in het banksaldo of kunnen rekeningafschriften ophalen van de betaalrekening van consumenten. Voor iedere aanbieder afzonderlijk moet toestemming gegeven worden. De Volksbank maakte een filmpje over hoe PSD2 werkt.

De verwachting is dat er nieuwe handige toepassingen komen. Nieuwe aanbieders kunnen voor de consument betalingen uitvoeren bij bijvoorbeeld een online-aankoop. In Nederland lopen we op dit gebied behoorlijk voor. Denk aan een iDEAL, die in in Nederland goed is ingeburgerd en via de eigen bank verloopt. Of Tikkie, waarbij je vrienden via WhatsApp een betaalverzoek zonder moeilijke IBAN-nummers kan sturen.De rest van Europa loopt minder voorop in betaalgemak. Straks kun je in heel Europa betalen via andere fintechbedrijven (financiële technologie bedrijven) en niet meer alleen via je eigen bank.

Deze nieuwe financiële aanbieders kunnen ook digitale huishoudboekjes aanbieden, zodat je meer grip hebt op je financiën. Handig als je bijvoorbeeld bankiert bij verschillende banken en overzicht wil hebben over al je inkomsten en uitgaven. Nu moet je bij iedere bank afzonderlijk inloggen en straks kunnen al je bankgegevens overzichtelijk in één app staan. Of hypotheekverstrekkers hebben – na toestemming - meteen inzage in je financiële gegevens en je krijgt korting op je hypotheek, omdat het proces sneller verloopt. De verwachting is dat  start-ups en grote internetbedrijven als Google, Facebook, Apple, Microsoft en Amazon interesse hebben in deze nieuwe mogelijkheden. In de Europese betaalmarkt gaat 170 miljard euro om en bankgegevens zijn waardevolle gegevens.

De Europese Commissie bedacht PSD2 en wil de monopoliepositie van banken doorbreken en nieuwe spelers toelaten. Dit zou de concurrentie verbeteren, de innovatie bevorderen en de banktarieven zouden mogelijk dalen. Ook zou het betalingsverkeer veiliger worden. Gijs Boudewijn, woordvoerder van Betaalvereniging Nederland is te zien in Radar. Hij zegt dat alle banken verplicht worden hieraan mee te werken. De consument is hierbij 'in control', die beslist wie wel en geen toegang krijgt tot zijn of haar bankgegevens.

Op 12 januari 2016 werd de nieuwe richtlijn opgesteld en alle EU-landen kregen twee jaar de tijd om deze om te zetten in nationale wetgeving. De Nederlandse overheid is niet op tijd klaar. Minister Dijsselbloem van Financiën schreef op 22 september dat 'voorjaar 2018 een realistische inschatting is' voor Nederland. Nieuwe bedrijven kunnen pas een vergunning aanvragen bij De Nederlandsche Bank (DNB) als het wetvoorstel door de Tweede en Eerste Kamer is goedgekeurd. Naast Nederland halen ook Zweden en België de deadline van 13 januari 2018 niet.

Minister Dijsselbloem heeft vandaag in een Kamerbrief uitgelegd wat de gevolgen zijn voor het niet halen van de deadline. De deadline wordt volgens de minister vanwege een 'privacyaspect' niet gehaald.