AFM: verbeteringen noodzakelijk voor verantwoorde kredietverlening

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) meet jaarlijks met het Klantbelang Dashboard in welke mate banken en verzekeraars het belang van de klant centraal stellen. In het Dashboard 2016-2017 is er onderzoek gedaan naar onder meer het voorkomen van overkreditering en het omgaan met betalingsachterstanden bij aanbieders van consumptief krediet. De AFM constateert dat er hierbij veel ruimte is voor verbetering. Er is nog steeds sprake van overkreditering: klanten kunnen meer lenen dan verantwoord is. Ook kunnen kredietaanbieders meer inspanningen verrichten om, samen met de klant, tot een goede oplossing te komen bij betalingsachterstanden. In 2018 gaat de AFM vervolgonderzoek doen.

De AFM heeft onderzocht in hoeverre overkreditering wordt voorkomen en of er sprake is van een passende vorm van krediet. Het soort krediet dat wordt verstrekt, speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van overkreditering en betalingsachterstanden. De kredietaanbieder moet een actief beleid hebben dat erop gericht is om het soort krediet aan te laten sluiten bij het bestedingsdoel van de klant. De AFM is van mening dat de markt zich op dat vlak meer moet inspannen. Daarnaast ziet de AFM onder meer dat kredietaanbieders niet altijd voldoende informatie inwinnen over bijvoorbeeld uitgaven van hun klanten. Of dat ze deze informatie onvoldoende hebben gebruikt bij het bepalen van de financiële positie van de klant. Uit het dossieronderzoek volgt dat dit ook heeft geleid tot overkreditering bij klanten. In 2018 gaat de AFM dit nader onderzoeken.

De AFM heeft onderzocht hoe kredietaanbieders omgaan met betalingsproblemen bij klanten. Hieruit volgt dat kredietaanbieders te weinig werken aan het achterhalen van de oorzaak van de problemen of het oplossen ervan. De nadruk ligt vaak op het innen van achterstanden. In de leidraad Consument en Incasso heeft de AFM laten weten waar kredietaanbieders op moeten letten en welke verantwoordelijkheid zij hebben.

Het merendeel van de onderzochte aanbieders handelt nog niet overeenkomstig de leidraad. De AFM heeft deze aanbieders aangesproken op hun verantwoordelijkheid bij betalingsachterstanden en doet in 2018 vervolgonderzoek.

De AFM heeft met alle kredietaanbieders gesprekken gevoerd over hun individuele Dashboard uitkomsten. De aanbieders hebben inmiddels verbeteracties in gang gezet. De AFM houdt toezicht op de voortgang en gaat in 2018 vervolgonderzoek doen. De algemene scores van deze en andere modules staan op de website.