Laatste 10 cijfers van Nederlands IBAN vanaf 2020 niet meer los gebruiken

Vanaf 1 januari 2020 kan iedere Nederlandse bank zelf de laatste tien cijfers van een nieuw IBAN bepalen. Nu worden die laatste tien cijfers nog toegewezen vanuit een centrale Nederlandse voorraad unieke tiencijferige nummers die aan de elfproef voldoen. Daar komt in 2020 een einde aan, waardoor deze nummers niet meer gegarandeerd uniek zijn voor ieder IBAN. Ze hoeven dan ook niet meer aan de zogeheten ‘elfproef’ te voldoen.

Nederlandse IBANs van 18 cijfers en letters mogen niet meer worden afgekapt tot de laatste tien cijfers. Omgekeerd mogen oude Nederlandse rekeningnummers van tien cijfers of minder niet meer automatisch worden geconverteerd naar volledige IBANs. Gebeurt dat toch, dan kunnen er fouten ontstaan bij het verwerken van Nederlandse IBANs. Het kan zelfs leiden tot betalingen naar verkeerde rekeningen, van verkeerde begunstigden. De elfproef was bij een IBAN al overbodig en dient nu helemaal achterwege gelaten te worden.

Ieder volledig Nederlands IBAN van 18 cijfers en letters blijft natuurlijk uniek. Bovendien voldoen alle geldige IBANs reeds aan een zogeheten ‘mod-97’ controle die de elfproef overbodig maakt. Door de laatste tien cijfers van iedere Nederlandse IBAN niet meer centraal uit te geven en de elfproef af te schaffen, sluiten we vanaf 2020 volledig aan op de internationale standaard voor IBAN.

Deze wijziging heeft geen gevolgen voor particuliere rekeninghouders. Er verandert niets aan bestaande IBANs. Zakelijk partijen kunnen er wel iets van merken. Sommige administratieve systemen zijn voor de invoering van IBAN in 2014 slechts beperkt aangepast. Daardoor werken die systemen alleen correct met Nederlandse IBANs waarvan de laatste tien cijfers uniek zijn voor iedere bankrekening. Bovendien passen die systemen nog steeds de elfproef toe. Vóór 2020 moeten die administratieve systemen worden aangepast, zodat volledige IBANs voortaan overal op dezelfde manier correct worden verwerkt