Ontwerp bankbiljet kan veel gebruiksvriendelijker en eigentijdser

Bankbiljetten kunnen gebruiksvriendelijker ontworpen worden. Ontwerpers van nieuwe (euro)biljetten zullen geïnspireerd raken door het proefschrift van Hans de Heij, waarin hij innovatieve concepten ontwikkelt voor een denkbeeldige munteenheid MAX (Money of Area X). Op dinsdag 7 november verdedigt De Heij, ontwerpmanager bankbiljetten bij De Nederlandsche Bank, zijn promotieonderzoek.

Mensen gebruiken verschillende betaalmiddelen (payment instruments), zoals een pinpas en bankbiljetten. Wat mensen belangrijk vinden aan een betaalmiddel is amper onderzocht. De functies die de gebruiker belangrijk vindt werkt de promovendus uit in het vernieuwende Upid-Model, een model voor User Payment Instrument Design. Wanneer ontwerpers dit model volgen, zal de vormgeving van nieuwe bankbiljetten eigentijdser worden.

In het Upid-Model worden vier gebruiksfuncties beschreven (User Interface Functions) en zes belevingsfuncties (User Experience Functions). De gebruiksfuncties zijn: herkenning van de waarde, hanteerbaarheid, echtheidscontrole en begrijpen van de communicatieboodschap. De belevingsfuncties zijn: herkenning van de identiteit, beoordeling mooi of lelijk, behoud van vertrouwen, aansluiting met de hoofdafbeelding, verwachting van duurzaamheid en koppeling met informatietechnologie.       

De Heij gebruikte het Upid-Model om het oordeel van Nederlanders over het ontwerp van gulden- en eurobankbiljetten in kaart te brengen (periode 1981-2017). De promovendus laat tevens zien dat het model ook kan worden toegepast op het gebruiksvriendelijk ontwerpen van andere betaalmiddelen, zoals een pinpas en een elektronische portemonnee in een mobiele telefoon.