Vooral bedrijven kwetsbaar bij stijgende rente

Hoewel de economie al jaren sterk groeit, blijven de private schuldratio’s in Nederland en het eurogebied hoog. Vooral voor niet-financiële bedrijven komt de schuldhoudbaarheid in gevaar bij stijgende rentes. Huishoudens zijn beter bestand tegen een rentetoename, onder meer door de langere looptijd en de vaste-rentestructuur van hun leningen.

In Nederland bedroeg de schuld van huishoudens in 2017 107 procent van het bbp en die van niet-financiële bedrijven 113 procent van het bbp. Daarmee is het schuldniveau in Nederland, vergeleken met dat in het eurogebied (schuld van huishoudens: 58 procent; schuld van niet-financiële bedrijven: 83 procent), hoog.

Als in de toekomst de rente zal stijgen, rijst de vraag in hoeverre de private schuldniveaus minder houdbaar worden.

Een toename van de marktrente werkt niet meteen door op de gemiddelde rente die huishoudens en bedrijven betalen. Deze gemiddelde rente hangt onder andere af van de looptijd en de
renteafspraken over de schuld. Daarmee wordt in onze achterliggende analyse rekening gehouden door naar gemiddelde betaalde rentes te kijken. Hieruit blijkt dat een stijging van de korte rente met 25 basispunten (bp) na zeven kwartalen bijna volledig is doorgegeven in de gemiddelde rente voor niet-financiële bedrijven. Het effect voor huishoudens is kleiner, doordat de rente voor huishoudens doorgaans voor een langere periode wordt vastgezet.