Studenten met MoneyWays openhartig over geld

In het driedelige lesprogramma MoneyWays nemen jonge peer educators leerlingen en studenten mee in hun persoonlijke verhaal over geld. Door ervaringen te delen, worden financiële problemen bespreekbaar gemaakt. Sinds het schooljaar 2015-2016 is ook het Verbond nauw betrokken bij dit programma en wordt omgaan met financiële risico’s en verzekeren succesvol in het onderwijs geïntegreerd. Inmiddels is MoneyWays één van de grootste armoede- en schuldenpreventieprogramma’s in ons land. Daarom zet het Verbond de samenwerking en financiële steun in 2019 graag voort.

Hoe ziet een MoneyWays-les er dan precies uit? In december schoof het Verbond aan bij studenten van de opleiding Performance van het ROC Mondriaan in Den Haag, waarin peer educator (rolmodel) Hafsa haar persoonlijke verhaal deed. “Op mijn achttiende ging ik, samen met mijn broer, op kamers wonen en vroeg een uitwonende studiebeurs aan. Alles was dik in orde, totdat mijn opa na een knieoperatie lang moest revalideren. Hij woonde in een appartement in een hoge flat. Ik had een woning op de begane grond, dus een oplossing was snel gevonden: tijdelijke woningruil.” Vertelde ze. Na een tijdje kreeg haar opa onverwacht bezoek, omdat er in opdracht van DUO een woningcontrole werd gedaan. “Kort daarna kreeg ik een boete van 8.000 euro, omdat ik naar aanleiding van de controle helemaal niet uitwonend bleek te zijn. Wat moest ik nu doen, want de woningruil was tijdelijk en ik ben skeer, ik heb geen 8k in mijn zak.”
De leerlingen van het ROC Mondriaan leefden met haar mee en wilden heel graag weten hoe haar verhaal af zou lopen. Hafsa zocht hulp bij één van haar docenten en kwam terecht bij het Juridisch Loket. Ze diende een bezwaarschrift in en uiteindelijk werd de zaak geseponeerd. “Gelukkig hoefde ik de boete niet te betalen, maar het had ook anders af kunnen lopen. Ik wist in eerste instantie echt niet wat ik moest doen.”

Na het persoonlijke verhaal was het tijd voor een case over financiële risico’s en verzekeren. Jos (18) botst met zijn fiets op een boomstronk, komt ongelukkig ten val en wordt door een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Hij ondergaat een operatie, moet twee maanden in het gips en komt daarna nog een aantal keren terug voor controle. Hoeveel kost dit ongeluk in totaal? Wat dekt de zorgverzekeraar en wat is het eigen risico? En… wat kost die rit met de ambulance eigenlijk? De studenten verwachtten dat een rit met de ambulance ontzettend duur is en dachten aan 200 euro, terwijl dit in werkelijkheid ongeveer 600 euro kost. De geschatte bedragen voor een operatie liepen ver uiteen. Niet iedereen was zich ervan bewust dat dit zomaar op kan lopen tot 3.500 euro. Over de vraag of een zorgverzekering verplicht is, was iedereen duidelijk. “Ja! Die is verplicht,” riepen ze in koor. Het eigen risico zorgde nog wel voor de nodige vragen.

Een vijfde van de Nederlandse jongeren neemt grote risico's als het op geld aankomt, met mogelijk schulden en armoede tot gevolg. Veel jongeren hebben geen zicht op hun begroting en kunnen hierdoor in de problemen komen. De sleutel van preventie van financiële problemen ligt volgens Diversion in educatie en voorlichting: kinderen en jongeren bewust maken van financiële risico’s en vaardigheden aanleren om geldproblemen te voorkomen. Loes Mooren, projectmedewerker bij Diversion, vindt het belangrijk dat jongeren bewust worden van hun financiële situatie en gedrag. “Onze peer educators creëren door het delen van hun eigen ervaringen met geld echt een band met de studenten, waardoor ze zich open en kwetsbaar op durven te stellen. Al onze peer educators die in de financiële problemen zijn geraakt zeggen: ‘had ik dit soort lessen tijdens mijn schooltijd maar gehad.’ Zij zien dat studenten het echt fijn vinden om over geld te leren praten.”