Vijf tips om jongeren financieel weerbaarder te maken

Volgens onderzoek van het Nibud heeft 37 procent van de mbo-studenten van 18 jaar en ouder een of meer schulden. Het zorgelijke hieraan is dat bijna de helft hiervan dit niet als een probleem ervaart. Dat was aanleiding voor HvA-docent-onderzoeker Aisa Amagir om promotieonderzoek te doen naar de financiële geletterdheid van jongeren. "Je moet ze leren toekomstgericht te denken."

Oorzaak  van het schuldenprobleem onder jongeren is waarschijnlijk dat er nu meer verleidingen zijn dan 20 of 30 jaar geleden, vermoedt Amagir. "Jongeren kunnen makkelijk online winkelen en je ziet ook dat het financiële landschap verandert, een voorbeeld daarvan zijn bitcoins. Daarnaast moeten mensen nu meer financiële keuzes maken dan voorheen.”

Amagir, als docent verbonden aan de lerarenopleiding Economie van de HvA, onderzocht in hoeverre jongeren beschikken over de juiste kennis, vaardigheden, attitude en gedrag om alledaagse financiële beslissingen te nemen en welke factoren daarop van invloed zijn. Daarnaast deed ze een literatuurstudie naar financiële educatie programma’s en onderzocht welke kenmerken programma’s hebben die goed blijken te werken.

“Zo is leren door te doen en ingaan op het dagelijks leven (life events) van een leerling belangrijk. Je moet het niet hebben over hun pensioen, want dat is te ver weg. Maar bijvoorbeeld wel over het betalen van hun studie of over de kosten die ze kwijt zijn als ze op kamers gaan. Daarnaast is het van belang dat je hen niet alleen op korte termijn, maar ook toekomstgericht leert denken.”

Amagir concludeerde uit haar vooronderzoek dat financiële educatie niet alleen op kennis gericht moet zijn, maar ook op houding en gedrag: “Er zijn al een aantal scholen die financiële educatie aanbieden en daar zien we een positief effect op de kennis van leerlingen.

Ook werd er aandacht besteed aan de vervolgstappen als leerlingen het bedrag eenmaal bij elkaar gespaard hadden. Ze leerden vooronderzoek te doen en winkels of merken met elkaar te vergelijken. “Daar zijn leerlingen dan weer heel handig in,” aldus Amagir,  ”ook hebben we de ouders erbij betrokken door leerlingen opdrachten mee te geven die ze met hun ouders moesten bespreken. We weten uit onderzoek dat dat het grootste effect sorteert."

Amagir vindt dan ook dat het financieel weerbaarder maken van jongeren niet alleen een verantwoordelijkheid is voor de ouders. "Het gaat hier om een gedeelde verantwoordelijkheid, ook de school zou een rol moeten spelen."