'Banken dragen bij aan groei MKB door gezonde kredietverlening'

Banken leveren met een uitstaand krediet van 127 miljard euro een belangrijke bijdrage aan de groei van het MKB. Sinds het tweede kwartaal van 2017 groeit het volume aan uitstaand krediet weer, stijgt het aantal succesvolle kredietaanvragen en daalt het aantal afwijzingen. Tegelijkertijd blijven banken scherp naar risico’s kijken en komen alleen gezonde bedrijven met goede plannen in aanmerking voor financiering. Dit vertaalt zich ook in het zeer lage percentage non performing loans van Nederlandse banken in Europees perspectief. Dat schrijft de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) in reactie op de policy brief ‘MKB-bankfinanciering in Europees perspectief’ van het Centraal Planbureau (CPB).

In de policybrief bevestigt het CPB statistieken van de Europese Centrale Bank (ECB) dat Nederlandse mkb’ers in Europees perspectief minder vaak aanvragen doen voor bankleningen en dat deze aanvragen relatief vaker door de bank worden afgewezen. Op zoek naar een verklaring manen de onderzoekers tot voorzichtigheid en geven ze aan hier geen definitief antwoord op te hebben. Ook schrijven ze dat het ‘niet goed mogelijk is om op betrouwbare wijze vast te stellen in hoeverre de Nederlandse economie schade oploopt door een beperkte beschikbaarheid van krediet’.

De NVB benadrukt dat de studie van het CPB geen conclusies trekt over of ondernemers terecht of onterecht worden afgewezen. Het CPB merkt ook zelf op dat het moeilijk is om vast te stellen wat de optimale hoeveelheid krediet is. Zonder vast te stellen op welk niveau toe- en afwijzingen zich zouden moeten bevinden, constateert het CPB dat banken in Nederland relatief vaak ondernemers afwijzen. Verschillen tussen landen, zoals de mate van digitalisering, een traditie van relatie-bankieren of transactiebankieren en de mate waarin schuld aangaan gebruikelijk is, zijn echter even zo bepalend. Een internationale vergelijking biedt dan ook weinig inzichten voor conclusies over de Nederlandse markt.

De productiviteit en winstgevendheid van het Nederlandse MKB zijn hoog. Het is uit deze Policy Brief niet op te maken of de Nederlandse economie beter zou functioneren met ruimere of juist een minder ruime kredietverlening. Helaas heeft het CPB geen causaal verband kunnen aantonen tussen de productiviteit van het Nederlandse MKB en de mate waarin bancaire kredietverlening beschikbaar is.

Het verbaast de Nederlandse Vereniging van Banken tevens dat het CPB voorzichtige conclusies trekt over de link tussen de markt voor hypothecaire kredieten en bedrijfsleningen in Nederland. Zo zou ‘een relatief interessante hypothecaire leningsmarkt wellicht een rol spelen bij de lage acceptatiekans in Nederland’. Van een directe concurrentie tussen het aanbieden van hypotheken en bedrijfskredieten zou alleen sprake zijn indien banken aan balansverkorting doen. Dat is echter niet het geval. Banken zien het verstrekken van financiering aan ondernemers als één van hun kernactiviteiten.

Banken zijn én blijven de belangrijkste financier van het MKB. De dienstverlening van de banken aan het MKB is in de afgelopen jaren in hoog tempo veranderd. De vaste accountmanager is voor kleinere klanten verdwenen en aanvragen voor kleine kredieten worden in eerste instantie veelal digitaal ingediend. Tegelijkertijd hebben banken het proces eenvoudiger, efficiënter en transparanter gemaakt, wat juist ook garandeert dat de bank dit klantsegment blijft bedienen. Banken concurreren onderling fors om ook de kleine kredieten te verstrekken.