‘Pensioenbeleggen op maat’ gunstig voor alle deelnemers pensioenfondsen

Alle deelnemers van een pensioenfonds profiteren van pensioenbeleggingen die zijn afgestemd op hun leeftijd en de bijbehorende capaciteit om beleggingsrisico’s te dragen. Dit ‘pensioenbeleggen op maat’ resulteert in alle pensioencontracten in een hoger en/of stabieler pensioen voor alle deelnemers. De daarmee gepaard gaande welvaartswinst kan oplopen tot ruim 6% van het aanvullende pensioen, zo blijkt uit nieuw onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB).

De resultaten van het onderzoek onderschrijven het belang dat een beleggingsbeleid op maat wordt toegedicht in het recente pensioenakkoord van het kabinet en de sociale partners. Met een beleggingsbeleid op maat, zo schrijft minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in juni van dit jaar in zijn brief aan de Tweede Kamer, “kan aan de ouderen meer zekerheid geboden worden en dragen de jongeren het risico dat nodig is om rendement te behalen over de pensioenopbouw”. Zo helpt een beleggingsbeleid op maat ook spanningen tussen generaties te verminderen.

De gunstige invloed van een beleggingsbeleid op maat komt tot stand dankzij de verschillen in de mate waarin de deelnemers van een pensioenfonds beleggingsrisico’s kunnen dragen. Jonge deelnemers zijn beter in staat om risico’s te dragen dan oudere deelnemers, omdat zij nog veel inkomen uit arbeid tegemoet kunnen zien waaruit zij pensioen opbouwen. Ook hebben jongeren meer mogelijkheden om met financiële mee- en tegenvallers om te gaan door meer of minder te werken of door hun besparingen aan te passen. Het is daarom gunstig dat jongeren meer beleggingsrisico nemen dan ouderen.
Het huidige pensioenstelsel houdt nauwelijks rekening met deze verschillen in risicodraagkracht van deelnemers. Pensioenfondsen voeren namelijk een uniform beleggingsbeleid, dat voor jong en oud hetzelfde is. Een beleggingsbeleid op maat bouwt daarentegen de beleggingsrisico’s waar deelnemers aan blootstaan af richting hun pensioenleeftijd.

In het nieuwe onderzoek heeft DNB in drie pensioencontracten – het huidige contract, het beoogde nieuwe contract en een contract met een persoonlijk pensioenvermogen – verschillende varianten van een beleggingsbeleid op maat onderzocht. In alle pensioencontracten resulteert pensioenbeleggen op maat in een hoger en/of stabieler pensioen voor alle deelnemers. Deze welvaartswinst van een beleggingsbeleid op maat kan al snel oplopen tot ruim 6% van het aanvullende pensioen. Een belangrijk deel van dit voordeel voor deelnemers hangt, naast een betere verdeling van het aandelenrisico, samen met een betere toedeling van het renterisico. Het pensioen van ouderen wordt hierdoor minder gevoelig voor veranderingen in de rente.

De voordelen die met een beleggingsbeleid op maat behaald kunnen worden zijn afhankelijk van de vormgeving van zo’n beleggingsbeleid. Bij de vormgeving is het belangrijk om rekening te houden met de kenmerken van het pensioencontract en de beleggingsrisico’s die de verschillende deelnemers kunnen dragen, zo blijkt uit het onderzoek. Simpele regels om beleggingsrisico’s tussen jong en oud te verdelen die met deze elementen onvoldoende rekening houden, kunnen zelfs nadelig uitpakken voor deelnemers en resulteren in een welvaartsverlies. Een zorgvuldige uitwerking van de afspraken uit het pensioenakkoord is daarom cruciaal om deelnemers te laten profiteren van de voordelen van pensioenbeleggen op maat.