AFM neemt maatregelen tegen overkreditering

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft verschillende maatregelen getroffen voor het overtreden van consumptief-kredietregels. Deze maatregelen volgen uit doorlopend onderzoek van de AFM bij kredietverstrekkers. Vorig jaar overwoog de AFM al formele en informele maatregelen, omdat kredietverstrekkers overkreditering onvoldoende tegengaan.

Een aantal kredietverstrekkers verstrekte in de periode 2016 tot en met 2018 te veel krediet of won onvoldoende informatie in. In totaal heeft de AFM twee boetes opgelegd en zeven waarschuwingen gegeven voor onverantwoorde kredietverstrekking. De boetes zijn opgelegd aan Santander Consumer Finance Benelux B.V. en aan Nationale-Nederlanden Bank N.V. Het voorkomen van overkreditering is een prioriteit van de AFM. Mensen die geld willen lenen, moeten na het betalen van rente en aflossing voldoende overhouden voor de kosten van hun levensonderhoud en vaste lasten. Te veel lenen – overkreditering – is dan ook verboden.

Ook kleine leningen hebben grote invloed, omdat de kosten hiervan maandelijks terugkomen. Het maximaal verantwoorde leenbedrag is gebaseerd op een huishouden dat zijn uitgaven voor levensonderhoud grotendeels terugbrengt naar bijstandsniveau. Kredietverstrekkers moeten daarom, voordat ze een lening aanbieden, zorgvuldig kijken naar de financiële situatie van hun klanten. Pas dan kunnen zij bepalen of zij een lening verantwoord kunnen verstrekken.

In de hele markt zijn tekortkomingen gesignaleerd. De AFM heeft brancheorganisaties de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN) daarom begin 2019 opgeroepen om de door hen opgestelde leennormen, die invulling geven aan de wettelijke verplichtingen, te evalueren en verbeteren. De verwachting is dat kredietaanbieders begin 2020 een nieuwe leennormenmethodiek implementeren. De AFM vindt dit een belangrijke stap om te voorkomen dat mensen in problematische schuldensituaties terechtkomen.

Naast boetes en waarschuwingen ten aanzien van overkreditering heeft de AFM bij diverse kredietverstrekkers op verbetering van hun dienstverlening aangedrongen. Zo zien wij dat zij al meer sturen op een aflopend in plaats van een doorlopend krediet. Voor de meeste leningen is dat een beter en veiliger alternatief. Ook heeft de AFM ervoor gezorgd dat er betere (preventieve) nazorg wordt gegeven aan mensen, om problemen door bijvoorbeeld wijzigende omstandigheden te voorkomen of te verhelpen. De AFM blijft doorlopend toezichthouden op kredietverstrekkers.