ABN: Corona-spaargeld wordt straks niet zomaar uitgegeven

Het totale spaargeld in Nederland, gemeten door De Nederlandsche Bank (DNB), neemt al decennia lang gestaag toe. Eind 2019 was het totale spaargeld van Nederlandse huishoudens ruim 368 miljard. In 2020 ruim 389 miljard. Van dit bedrag is circa 331 miljard spaargeld met opzegtermijn, dat wil zeggen spaargeld dat zonder noemenswaardige kosten kan worden opgenomen. De rest, circa  58 miljard, is spaargeld met een vaste looptijd, dus spaargeld dat niet zomaar kan worden opgenomen voor de afloop van een vaste afgesproken termijn.

De belangrijkste reden voor de forse toename van het spaargeld is de coronacrisis. Volgens schattingen van ABN hebben consumenten in 2020 ongeveer 37 miljard extra gespaard door de coronacrisis. Een groot gedeelte hiervan werd gespaard tijdens de intelligente lockdown van maart tot juni.

Spaargeld neemt tijdens een economische crisis traditioneel toe; consumenten bewaren een appeltje voor de dorst omdat ze onzeker zijn over hun toekomst.

Historische data laten zien dat extra opgebouwd spaargeld tijdens een crisis niet direct wordt uitgegeven.

Dit opgebouwde spaargeld zou straks na het opheffen van de maatregelen allemaal vrij kunnen vallen, waardoor er een forse inhaalgroei mogelijk is. Toch kunnen we niet zomaar aannemen dat deze besparingen ook daadwerkelijk allemaal in één keer worden uitgegeven. Uit de gedragseconomie leren we dat mensen het moeilijk vinden om op hun gespaarde geld in te teren, ook al is dat hoger dan ze initieel hadden voorzien. Bovendien wordt spaargeld vaak gebruikt voor grote uitgaven en duurzame consumptiegoederen, zoals een huis, een verbouwing, een nieuwe wasmachine of een auto.

Het consumentenvertrouwen, gemeten door het CBS, ligt in januari nog ver onder het gemiddelde niveau van de afgelopen 20 jaar. De koopbereidheid is sinds maart 2020 negatief. Kortom, hoewel we jaar op jaar een flinke impuls zullen zien in de consumptieve bestedingen in de tweede helft van 2021 en 2022, houden we geen rekening met een extra bestedingsimpuls van 37 miljard.