Seniorenorganisaties: Voorkom toenemende financiële uitzichtloosheid kwetsbare 55-plusser

De organisaties pleiten voor maatregelen die ervoor zorgen dat de groeiende groep kwetsbare jonge senioren financieel wordt ontzien en worden gesteund bij het vinden van betaald werk.

Het huidige, demissionaire, kabinet zou nu al moeten afzien van (en compensatie bieden voor) maatregelen die de uitkeringshoogte voor jonge senioren aantasten, de drempel moeten verlagen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering van 35% naar 15% arbeidsongeschiktheid en de kostendelersnorm moeten afschaffen.

Op dit moment heeft iets meer dan 10% (meer dan 147 duizend huishoudens) in de leeftijdsgroep tussen 55 en 65 jaar een laag inkomen (in 2019 1090 euro netto per maand voor een alleenstaande en 1530 euro voor een paar zonder kinderen). De meeste (bijna 82 duizend) zitten al jaren in deze situatie.

Het gaat bijvoorbeeld om mensen met schulden, een lage opleiding of een niet-westerse migratieachtergrond. De seniorenorganisaties maken zich zorgen over de weinig rooskleurige perspectieven van jonge senioren die jarenlang van een gering inkomen moeten rondkomen.

Het aandeel lage inkomenshuishoudens onder 55-65-jarigen is in de periode 2015-2019 gestegen van 9,4% naar 10,3 procent. Voorkomen moet worden dat een steeds grotere groep jonge senioren in armoede terecht komt. Als zij al vanuit een kwetsbare positie de AOW in gaan, is het moeilijk een buffer op te bouwen om financiële klappen op te vangen. Daarnaast hebben financiële kwetsbaarheid en armoede grote impact op de gezondheid van mensen en hun mogelijkheden om aan de samenleving deel te nemen. Op termijn leidt niets doen aan toenemende financiële kwetsbaarheid alleen maar tot hogere kosten voor de samenleving als geheel.

Uit het dataonderzoek van Regioplan over 2019 blijkt verder dat bijna een kwart (ca. 24%) van de jonge senioren een uitkering heeft. Dat is fors te noemen. De afgelopen jaren heeft de doorwerking van fiscale maatregelen geleid tot lagere uitkeringen (zoals de AIO, IOAW, IOAZ en de Anw) en dit zal de komende jaren (mogelijk zelfs versterkt) zo doorgaan. Op die manier dreigt het aantal mensen dat in armoede terecht komt alleen maar te stijgen. Daarnaast is als gevolg van de zogenaamde kostendelersnorm de toepasselijke bijstandsnorm per kostendeler lager naarmate er meer personen in de woning wonen. Dit kan belemmerend werken voor onder andere het verlenen van mantelzorg door bijstandsgerechtigde jonge senioren.