DNB: Goede regulering onontbeerlijk voor risicovolle crypto's

Het is van groot belang dat er in internationaal verband snel regulering tot stand komt om het gebruik van cryptoactiva zoals Bitcoin, Ethereum en Tether in goede banen te leiden. De opkomst van cryptoactiva dient geschraagd te worden door aangepaste en ook nieuwe regulering die ten doel blijft hebben om bij te dragen aan het vertrouwen van de maatschappij in het financieel stelsel, het betalingsverkeer en het monetair beleid.

Dat is een van de conclusies van het DNB-rapport over cryptoactiva, ‘Cryptoactiva: evolutie en beleidsrespons’. DNB kwam mede tot deze studie omdat de snelle ontwikkeling van cryptoactiva veel taken en doelstellingen van een geïntegreerde centrale bank-toezichthouder raakt.

De nieuwe studie geeft een analyse van cryptoactiva en de markten waarop deze verhandeld worden, van de mogelijkheden en risico’s die ze met zich meebrengen, en van de aanpassingen die nodig zijn in regulering.

Duidelijk is in ieder geval dat ongedekte crypto’s zoals Bitcoin niet geschikt zijn om gebruikt te worden als geld. Het koersverloop is te volatiel is om de functies van betaalmiddel, oppotmiddel en rekeneenheid goed te kunnen vervullen. Het ontbreken van onderliggende activa en een monetaire autoriteit die de waarde stabiliseert zorgen voor grote onzekerheid over de waarde. Ook de veelheid aan crypto’s en het gebrek aan coördinatie leiden ertoe dat ze ongeschikt zijn als rekeneenheid. Prijzen zouden dan bijvoorbeeld zowel in Bitcoin, Ether, Sol, Ada als XRP moeten worden weergegeven, wat verwarrend is.

Hoewel deze crypto’s vaak worden gepropageerd als alternatief voor het wereldwijde geldsysteem zoals dat nu door de monetaire autoriteiten in stand wordt gehouden, en er in een handjevol landen en beperkte kring wel degelijk betalingen mee worden verricht, vindt veruit de meeste handel plaats vanuit speculatieve overwegingen.

De volatiliteit verhoogt de speculatieve waarde voor tussenpersonen en beleggers, vaak ook particulieren, maar maakt ongedekte crypto’s ook tot een uitermate risicovolle en volatiele belegging die het tot dusverre moest stellen zonder zaken als marktregulering en beleggersbescherming.

De cryptoactiva die gedekt worden door onderliggende activa zoals euro’s, dollars of andere activa, de zogeheten stablecoins, zouden de huid volatiliteit moeten kunnen ondervangen. Dat zou ook de voordelen van een decentrale afwikkeling van transacties in bijvoorbeeld een blockchain dichterbij kunnen brengen. Maar inherent aan stablecoins is dat zij verankerd zijn aan het reguliere financiële systeem: zonder goede regulering zou een grootschalig gebruik van stablecoins kunnen leiden tot serieuze risico’s voor de financiële stabiliteit. Bijvoorbeeld als financiële partijen buiten het gebruikelijke financiële toezicht geld aantrekken en uitzetten met behulp van crypto’s, het zogeheten ‘decentralised finance’.  

Nieuwe Europese regelgeving, zoals de nu in Brussel voorliggende MiCAR-verordening, maakt verschil tussen gedekte en ongedekte crypto's, en zet de eerste stappen op het gebied van verplichtingen voor de uitgevers van crypto's, de informatievoorziening en het voorkomen van marktmanipulatie. Een belangrijke notie hierbij is dat wet- en regelgeving en toezicht niet alle risico’s zullen mitigeren, ook door het internationale karakter van crypto’s. Beleggers en gebruikers van crypto’s zullen zich dus ook altijd zelf goed moeten vergewissen van de risico’s. DNB zal zich de komende jaren inzetten om de internationale standaarden verder te ontwikkelen, en het toezicht aan te passen op basis van nieuwe wetgeving.