'ING investeert nog steeds miljarden in bedrijven betrokken bij illegale Israëlische nederzettingen'

Negen Nederlandse banken, pensioenfondsen, verzekeraars en vermogensbeheerders investeerden van 2019 tot augustus 2022 12,5 miljard euro in bedrijven die betrokken zijn bij de illegale bezetting van Palestijnse gebieden. Daarmee lopen ze een hoog risico om bij te dragen aan systematische mensenrechtenschendingen.

Dit blijkt uit het deze week verschenen Don’t Buy Into Occupation, het nieuwste rapport van een internationale coalitie van 24 ngo’s. Zij doen onderzoek naar de financiële banden tussen Europese investeerders en bedrijven die actief zijn in de Israëlische nederzettingeneconomie. Uit de lijst van Nederlandse investeringen voert ING de lijst aan: met bijna 7 miljard euro staat de bank op de tiende plek van grootste Europese kredietverstrekkers. Pensioenfonds ABP investeert meer dan 1,5 miljard, gevolgd door miljoeneninvesteringen door Rabobank en ABN Amro, pensioenfonds PFZW, verzekeraar Aegon en vermogensbeheerders MN Services, Cardano Group en Van Lanschot Kempen.

De Israëlische nederzettingen zijn illegaal volgens internationaal recht. Toch zijn honderden Israëlische en internationale bedrijven nauw betrokken bij de bouw en uitbreiding ervan: ze leveren de bulldozers waarmee Palestijnse huizen worden gesloopt, leggen wegen en telefoonnetwerken aan of stimuleren de economie door bijvoorbeeld toeristische accommodaties aan te bieden. In 2020 heeft de VN een lijst gepubliceerd van bedrijven die volgens hen door dergelijke activiteiten een groot risico lopen om bij te dragen aan mensenrechtenschendingen in de bezette Palestijnse gebieden. Ook het Israëlische onderzoekscentrum WhoProfits heeft een dergelijke database. Daarin staan bijvoorbeeld het grote Duitse bouwbedrijf Heidelberg Materials, het Amerikaanse communicatiebedrijf Motorola, maar ook het Nederlandse Booking.com.

Volgens internationale standaarden dienen banken en beleggers ervoor te zorgen dat de bedrijven waarin zij investeren niet betrokken zijn bij schendingen van mensenrechten. Zij moeten in gesprek met deze bedrijven of, als dat niets oplevert, hun investeringen stopzetten. Op papier committeren de onderzochte financiële instellingen zich aan deze verantwoordelijkheid. Maar volgens Thomas van Gool van vredesbeweging PAX, een van de drie Nederlandse ngo’s in de coalitie, loopt de praktijk daar bij achter.

De Nederlandse vredesorganisatie PAX, BankTrack en The Rights Forum maken deel uit van een coalitie van 24 Europese en Palestijnse ngo’s. Het rapport Don’t Buy Into Occupation is het tweede rapport van de coalitie en verschijnt op 5 december 2022.