'Criminelen buiten jongeren uit voor kleinere witwasbedragen’

Banken monitoren vandaag de dag alle betaaltransacties op de kans dat er mogelijk witwassen en/of terrorismefinanciering plaatsvindt. Dit volgt uit de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorisme financiering (Wwft).

Nu doen zij dat individueel, straks gezamenlijk als de Tweede Kamer instemt met een wetwijziging van het kabinet. Daarvoor hebben vijf banken twee jaar geleden Transactie Monitoring Nederland (TMNL) opgericht.

TMNL maakt het mogelijk om witwasnetwerken te ontdekken die gebruik maken van rekeningen bij verschillende banken. Dit zijn patronen die de banken alleen niet in kaart kunnen brengen.

Om de privacy van hun klanten te waarborgen, sturen banken de transactiegegevens gepseudonimiseerd naar TMNL. Daarnaast heeft het kabinet bepaald dat naast alle zakelijke transacties, alleen particuliere transacties boven de 100 euro door TMNL mogen worden onderzocht. Dat leidt tot een vermindering met 76 procent van het aantal particuliere transacties dat TMNL monitort. Daarmee wordt de impact op de privacy verminderd.

Voor de banken is die grens werkbaar. Als je die grens zou verhogen, heeft dat verschillende nadelen. TMNL kan minder gemakkelijk patronen van witwassen en profielen van witwasnetwerken ontdekken. In de Tweede Kamer gaan stemmen op om de grens van 100 euro te verhogen, bijvoorbeeld naar 3000 euro.

In dit radiofragment van het programma Nieuws & Co van NPO Radio 1 legt voorzitter Medy van der Laan van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) uit dat het risico dan bestaat dat banken belangrijke signalen die kunnen duiden op witwassen, missen. Criminelen knippen grotere bedragen op om de herkomst van het geld te verhullen. Voor kleinere bedragen worden vaak kwetsbare jongeren en ouderen uitgebuit als zogenoemde geldezels.