Frank Visser wil onterechte BKR-registraties aanpakken

Meester Frank Visser wil het BKR beteugelen. Miljoenen Nederlanders staan in het systeem van het BKR geregistreerd, waarvan honderdduizenden met een ‘negatieve registratie’ die hen belet om een hypotheek of andere lening te krijgen. Vaak is dat onterecht, vindt Visser.

Daarom richt hij de Stichting Onterechte BKR-Registratie op. Dat doet hij samen met Deepak Thakoerdien, die al een decennium rechtszaken voert om BKR-registraties te verwijderen.

Rood staan op je betaalrekening, een telefoon op afbetaling, een online bestelling met gespreid betalen: allemaal kredietvormen die je een registratie opleveren bij het BKR: het Bureau Kredietregistratie, een private stichting die niet wordt gecontroleerd door financiële toezichthouders. 7,8 miljoen Nederlanders hebben een registratie vanwege een lopend krediet. Goede kans dat jij er ook een hebt - dat kun je checken op de BKR-website.

Als je in de problemen komt met een krediet - je loopt bijvoorbeeld een betaalachterstand op of moet een schuldregeling treffen - dan wordt jouw registratie ‘negatief’. De kredietverstrekker zet dan een code bij je naam die jouw betaalprobleem aanduidt. Dat maakt het moeilijk om een nieuwe lening te krijgen bij andere kredietverstrekkers, omdat die je BKR-registratie checken voor ze je geld lenen.

Een negatieve registratie ‘is een rode lap voor banken en geldverstrekkers,’ zegt Jeroen Wolfsen, financieel expert van Moneywise. ‘Dat betekent meestal dat je geen hypotheek kunt krijgen.’

Dat ondervond Shannon toen ze met haar vriend een huis wilde kopen. Ze hadden hun handtekening al gezet voor hun droomhuis, maar kregen een telefoontje van de hypotheekadviseur dat het feest niet doorging.

Shannon vertelt in de Radar uitzending van 3 april 2023: ‘Er stond een BKR-registratie op naam van m’n vriend. Het ging om een ING-rekening met rood staan, die al lang was gesloten. ING heeft indertijd één keer een brief gestuurd naar een oud adres van m’n vriend. Wij hebben dus nooit wat ontvangen.’ Shannon en haar vriend hebben het huis uiteindelijk niet kunnen kopen.  

Hun verhaal is om twee redenen opmerkelijk. Ten eerste ontdekte het stel de BKR-registratie pas tijdens hun hypotheekaanvraag. Ten tweede bleek de registratie gebaseerd op een schuld die jaren geleden al was voldaan. Hoe kan dat?

Je moet gewaarschuwd worden voor een BKR-registratie, maar gebeurt dat wel?
Als je een negatieve registratie dreigt te krijgen, moet je kredietverstrekker jou volgens de regels van het BKR waarschuwen. Het BKR controleert niet actief of kredietverstrekkers dat wel doen en heeft zelf geen informatieplicht. Radar sprak dan ook met meerdere mensen die niet of nauwelijks werden geïnformeerd over hun registraties.

Wolfsen van Moneywise heeft het probleem vaker gezien bij mensen die hun registratie ontdekken bij een hypotheekaanvraag: ‘Het gebeurt vaak dat mensen dan zeggen: wacht eens even, duizend euro bij de huppeldepup-bank? Dat zegt me eigenlijk helemaal niets!’

Het helpt niet dat een negatieve registratie maar liefst vijf jaar op je naam blijft staan nádat je het probleem met je krediet hebt opgelost. Met andere woorden: als je dit jaar een betaalachterstand aflost, kun je waarschijnlijk pas in 2028 een hypotheek krijgen. De periode van vijf jaar geldt evengoed voor een notoire wanbetaler als voor een financieel gezond persoon die ooit een paar kleine rekeningen is vergeten.

Als je de registratie wilt laten verwijderen voor het einde van die periode, dan moet je volgens het BKR aankloppen bij de kredietverstrekker die jou de registratie heeft gegeven. Die moet vervolgens een afweging maken tussen jouw persoonlijke belang en het maatschappelijke belang dat mensen met betaalproblemen niet te makkelijk nieuwe leningen kunnen afsluiten, stelt een BKR-woordvoerder.

De woordvoerder benadrukt dat het BKR daar geen verantwoordelijkheid voor draagt en ook geen afweging kán maken omdat het jouw achtergrond als consument niet kent. En als je kredietverstrekker in jouw nadeel beslist, dan moet je naar het klachteninstituut Kifid of de rechter stappen, zegt het BKR.

Dat volstaat niet, vinden Mr. Frank Visser en Deepak Thakoerdien. Volgens hen moet er een onafhankelijke toezichthouder komen die controleert of consumenten wel redelijke registraties krijgen van kredietverstrekkers en het BKR.

Daarvoor gaat hun Stichting Onterechte BKR-registratie lobbyen bij de overheid. Daarnaast gaat de stichting klachten verzamelen over het BKR en kredietverstrekkers, mogelijk om collectieve rechtszaken te voeren. Je vindt het meldpunt hier.