Kifid: rekening zonder reden opzeggen is niet rechtsgeldig

FlatexDEGIRO wil de klantrelatie met een consument beëindigen zonder toe te lichten waarom. De consument beklaagt zich met succes bij Kifid over het zonder reden opzeggen van de relatie en zijn pensioenrekening. De Geschillencommissie van Kifid oordeelt dat de bank op grond van de geldende voorwaarden de pensioenrekening niet zonder toelichting mag beëindigen. Evenmin is duidelijk geworden welk belang de bank heeft bij opzegging van de klantovereenkomst. FlatexDEGIRO mag de pensioenrekening van de consument nu niet beëindigen.

De consument heeft een pensioenrekening waarop hij geld stort om voor zijn pensioen te beleggen. Medio september 2022 laat de bank hem weten de klantrelatie te moeten beëindigen per 31 oktober 2022. De bank verwijst daarbij naar de voorwaarden Beleggingsdiensten. De consument informeert bij de bank naar de reden van opzegging. De bank stelt dat zij dit niet kan toelichten vanwege een geheimhoudingsplicht in de antiwitwasregels (Wwft). De consument neemt hiermee geen genoegen. Hij voelt zich door de bank weggezet als crimineel en beëindiging van zijn pensioenrekening heeft voor hem financiële en fiscale gevolgen. De consument wil dat de klantrelatie en zijn pensioenrekening bij flatexDeGiro worden voortgezet.

In de voorwaarden Beleggingsdiensten staat wanneer de bank de klantrelatie mag opzeggen. De bank mag in vijf situaties de klantrelatie onmiddellijk beëindigen. Daarnaast heeft de bank een algemene bevoegdheid om de relatie op te zeggen met een opzegtermijn. In de klachtprocedure bij Kifid heeft de bank aangegeven dat de klantrelatie met deze consument is opgezegd vanwege één van deze situaties, namelijk ‘handelen in strijd met de wetten en regels, in het bijzonder de beginselen en verplichtingen met betrekking tot het bestrijden van witwaspraktijken en terrorismefinanciering, marktmisbruik, handel met voorkennis, vertrouwelijkheid of privacy en/of dat het niet voldoende verstrekken van informatie om aan te tonen dat dit niet het geval is’ .

Met verwijzing naar deze voorwaarde heeft de bank echter niet aangetoond dat de genoemde situatie zich daadwerkelijk heeft voorgedaan. Voor de Geschillencommissie is niet komen vast te staan dat de bank de klantrelatie mocht beëindigen op deze grond in de voorwaarden Beleggingsdiensten. Als de bank gebruik maakt van haar algemene bevoegdheid om de relatie op te zeggen, moet zij haar belang bij opzeggen afwegen tegen het belang van de consument. Volgens de Geschillencommissie ontkomt de bank er dan ook niet aan om toe te lichten waarom de relatie wordt opgezegd.

De bank is verplicht klantonderzoek te doen. Kan de bank het klantonderzoek niet of onvoldoende uitvoeren, dan moet zij de klantrelatie beëindigen. Voor dit klantonderzoek geldt dat de klant de gelegenheid moet krijgen om medewerking te verlenen; hierbij is dus geen geheimhoudingsplicht.

De bank moet ongebruikelijke transacties melden bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland). De wet schrijft voor dat een dergelijke melding geheim moet blijven. De wet schrijft niet voor dat de klantrelatie moet worden beëindigd vanwege een ongebruikelijke transactie. Evenmin is dit af te leiden uit de Leidraad Wwft en Sanctiewet van AFM en DNB.