AFM: Europese regelgeving achteraf betalen blijft noodzakelijk

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is positief over de gedragscode van de aanbieders van Buy Now Pay Later (BNPL) om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren. Om consumenten voldoende te beschermen, vindt de AFM het echter nog steeds noodzakelijk dat voor deze vorm van krediet Europese regelgeving in werking treedt.

Met Buy Now, Pay Later kunnen consumenten achteraf betalen, tot 14 of 30 dagen na de levering of in 3 termijnen. BNPL is nu nog uitgezonderd van de reguliere wetgeving voor consumptief krediet. Met de herziene Europese Richtlijn Consumentenkrediet gaat dit veranderen.

De AFM pleit al langer voor wetgeving en toezicht op aanbieders van Buy Now Pay Later. Er komt Europese wetgeving aan, maar de implementatie daarvan gaat enkele jaren duren. In de tussentijd is deze gedragscode een stap vooruit in de bescherming van consumenten.

De gedragscode helpt bij de bescherming van financieel kwetsbare consumenten. Een individuele BNPL-aanbieder gaat onder meer ‘schuldenstapeling’ tegen door iemands account te blokkeren als er al een betalingsachterstand is. Het blijft echter mogelijk om bij andere aanbieders ook schulden aan te gaan. BNPL-aanbieders zijn nog niet wettelijk verplicht om een inkomsten- en lastencontrole uit te voeren of om zich aan te sluiten bij de Stichting Bureau Kredietregistratie (BKR). Ter voorkoming van problematische schulden is het wel nodig om vooraf het BKR te kunnen raadplegen. Ook BNPL-achterstanden moeten volgens de AFM bij BKR geregistreerd worden. De AFM is positief over het aangekondigde onderzoek ten aanzien van BKR-aansluiting en dringt er bij aanbieders op aan om hier snel invulling aan te geven.

In de verkenning van 2022 constateerde de AFM dat sommige aanbieders een substantieel deel van hun inkomsten verdienen door incassokosten in rekening te brengen. In sommige gevallen zijn deze incassokosten bij te laat betalen zelfs winstgevend. Dat staat haaks op de belangen van de consument. Daarom verwelkomt de AFM de toezegging in de gedragscode dat aanbieders nader gaan onderzoeken in hoeverre de incassokosten die de consument betaalt, aansluiten bij de werkelijke kosten voor incasso bij individuele aanbieders.

De AFM ondersteunt de oproep in de gedragscode dat alle BNPL-aanbieders zich aansluiten. Het gaat daarbij ook om (web)retailers die zelf BNPL-diensten verlenen. Aansluiting van alle BNPL-aanbieders draagt bij aan de professionaliteit van deze sector, in aanloop naar de herziene Europese Richtlijn Consumentenkrediet die verschillende aspecten van deze dienstverlening gaat reguleren.