Oxfam: Nederland nog steeds essentiële schakel in keten van wereldwijde belastingontwijking

Nederland blijft een belangrijke speler op het gebied van mondiale belastingontwijking, zo stelt het nieuwste State of Tax Justice 2024 rapport vandaag. Uit het rapport blijkt dat multinationals jaarlijks $ 1,42 biljoen aan winst naar belastingparadijzen door schuiven, hierdoor lopen regeringen over de hele wereld 348 miljard dollar per jaar aan directe belastinginkomsten mis. Dit treft vooral ontwikkelingslanden zwaar. Als onderdeel van de ‘keten van belastingontwijking’ stelt Nederland multinationals in staat miljardenwinsten door te sluizen.  Zo lopen landen belastinginkomsten mis die hard nodig zijn om de publieke dienstverlening, zoals onderwijs en gezondheidszorg, op peil te houden.

Bijna driekwart van de 348 miljard dollar die wereldwijd verloren gaat door misbruik van de vennootschapsbelasting komt terecht in jurisdicties als Nederland, waar de effectieve belastingtarieven onder de 10 procent liggen. Voor elke dollar die de Nederlandse staatskas verdient aan winsten die hiernaartoe worden door gesluisd, loopt de rest van de wereld meer dan vijf dollar aan belastinginkomsten mis. Dit is een systeem waar maar een hele kleine groep multinationals profijt van heeft en wat ten koste gaat van velen. We weten dat Nederland nog steeds een hoofdrol speelt bij het systeem van wereldwijde belastingontwijking. Het is tijd om dit serieus aan te pakken," zo stelt Bram Joanknecht, economisch expert Oxfam Novib.

De ‘keten van belastingontwijking’, waaronder Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Luxemburg en Zwitserland vallen, nemen samen 33 procent van de wereldwijde belastingontwijking voor hun rekening. Als ook de belastingverliezen door belastingontduiking door superrijken wereldwijd mee worden gerekend, is deze keten verantwoordelijk voor 36 procent van de wereldwijde belastingverliezen. Inkomsten waarmee de gezondheidszorg, onderwijs en sociale voorzieningen gefinancierd hadden kunnen worden, hier in Nederland en wereldwijd.

Één van de oplossingen om effectieve afspraken te maken over het wereldwijde belastingsysteem is de invoering van het VN-belastingverdrag. Dit zorgt ervoor dat alle landen ter wereld kunnen meebeslissen over internationale belastingafspraken, in plaats van alleen de rijke landen die lid zijn van de OESO.