Doorstroom naar belastingparadijzen structureel gedaald
Nederland is één van de grootste ontvangers van buitenlandse directe investeringen ter wereld. Een belangrijk deel van deze investeringen – en het hieraan gerelateerde inkomen (zie box) – verlaat Nederland echter ook weer direct. Dit fenomeen van kapitaal dat door Nederland loopt wordt ook wel ‘doorstroom’ genoemd. De route die deze doorstroom volgt is gevoelig voor de inrichting van internationale fiscale wet- en regelgeving.
Voor multinationals was het lange tijd financieel aantrekkelijk om de winsten, in de vorm van dividend of inkomsten op rente of royalty’s (zoals merkrechten), via Nederland naar landen met een lager belastingtarief door te zetten. Landen als de Kaaimaneilanden, Bermuda en de Bahama’s zijn voorbeelden van dit soort laagbelastende jurisdicties(Verwijst naar een externe site) (LBJ’s).
Met bijvoorbeeld de invoering van een wereldwijde minimumbelasting(Verwijst naar een externe site) van 15 procent op de winsten van multinationals en de invoering en uitbreiding van bronbelastingen(Verwijst naar een externe site) op geldstromen naar LBJ’s zijn de laatste jaren maatregelen getroffen om belastingontwijking te voorkomen.
Tot 2019 lieten de uitgaande inkomensstromen naar LBJ's langere tijd een stijgende trend zien, tot gemiddeld ruim € 37 miljard in de periode 2017-2019. In 2020 daalden ze scherp naar ongeveer € 5 miljard. Sindsdien schommelen de uitgaande inkomens jaarlijks tussen de € 5 en € 10 miljard; in 2023 bedroegen ze € 7 miljard.
De totale uitgaande inkomensstromen op directe investeringen lagen in 2023 op een vergelijkbaar niveau als in 2022, met € 324 miljard. In 2019, voor de daling naar LBJ's inzette, ging het nog om € 283 miljard.
Het overgrote deel van de inkomens uit buitenlandse directe investeringen bestaat tegenwoordig uit winsten en rente. Sinds 2015 zijn de royaltystromen sterk afgenomen, van circa 25% van de totale inkomens tot circa 15% in 2023. Een aanzienlijk deel van de royalty’s heeft een doorstroomkarakter.
De lagere uitgaande en ook inkomende inkomensstromen van en naar LBJ’s vallen samen met herstructureringen die het internationale bedrijfsleven heeft doorgevoerd om zich aan te passen aan veranderingen in het fiscale klimaat.
De directe investeringsposities met LBJ’s liggen duidelijk lager dan in het verleden, met name bij de directe investeringen vanuit buitenlandse entiteiten in Nederlandse dochterondernemingen. De totale waarde daarvan nam met ruim meer dan de helft af van € 449 miljard in 2016 naar € 165 miljard eind 2023.
Daarmee nam ook het aandeel van LBJ’s aanzienlijk af als percentage van de totale directe investeringsposities in Nederland. Dit werd nog versterkt doordat over dezelfde periode de investeringsposities vanuit overige regio’s in Nederland toenamen met € 160 miljard.
Geen opmerkingen:
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.