Zo spoorde de Rabobank terroristen op

Wat gebeurt er als commerciële banken terroristen opsporen? De redactie van Argos krijgt een kijkje achter de schermen via een geheim document van de Rabobank. Met een lange lijst van soms zeer opmerkelijke ‘kenmerken’ van hun klanten zouden medewerkers terroristen moeten herkennen. Maar sommige van deze ‘red flags’ gelden voor wel heel veel mensen. Helpt dit echt om terroristen op te sporen? En wat zijn de gevolgen voor de bankklanten?
Beluister de podcast

De Rabobank zocht op basis van mogelijk discriminerende kenmerken in banktransacties naar terroristen. Dat blijkt uit een intern document van de Rabobank uit 2017, in handen van Argos. In het document is te lezen dat de bank op zoek ging naar transacties die wezen op, bijvoorbeeld, de aankoop van een visum voor Turkije, de aanschaf van islamitische kleding en aankopen bij religieuze stichtingen of boekhandels.

Een greep: de aankoop van een visum voor Turkije, de aanschaf van islamitische kleding, aankopen bij religieuze stichtingen of boekhandels – het waren in 2017 volgens de Rabobank allemaal ‘indicatoren’ die kunnen wijzen op terrorismefinanciering. Wie de lijst leest, zou bijna denken dat vrijwel iedereen een potentiële terrorist is: in de eerste plaats een groot deel van de Nederlandse moslims, maar bijvoorbeeld ook iedereen die aankopen doet bij een outdoorzaak, die regelmatig painballt of die in de Wajong zit.  

Hoe onderzoeken banken de transacties van hun klanten? Wanneer bestempelen ze iemand als potentiële terrorist? En waarom blijft De Nederlandsche Bank transactiemonitoring door banken aanmoedigen terwijl uit eigen onderzoek is gebleken dat dit – in ieder geval voor het opsporen van terrorismefinanciering – niet werkt?