Inholland en ROC's sporen jongeren aan wél te praten over schulden

Steeds meer jongeren raken in financiële problemen door online gokken, achteraf betalen of crypto-investeringen. Toch praten ze liever niet over geldproblemen. Om het taboe te doorbreken, organiseert Hogeschool Inholland tijdens de Week van het Geld met het ROC van Amsterdam en Flevoland en stichting Debadderen een ‘Debt Dive’: studenten duiken in een levensgrote Cash Kas vol ballen, opblaaskrokodillen en -haaien letterlijk en figuurlijk in het gesprek over geld en schulden.

Dit initiatief is onderdeel van promotieonderzoek van docent en onderzoeker Paula Smith van het lectoraat Jeugd en Samenleving van Hogeschool Inholland. Haar onderzoek richt zich onder meer op de ontwikkeling van financieel jongerenbeleid voor de gemeente Haarlem en, met steun van de gemeente Amsterdam, onderwijsmateriaal voor Inholland en de ROC’s.

De Debt Dive moet hbo- en mbo-studenten financieel bewust maken en bijdragen aan hun empowerment. Dat is hard nodig, want studieschuld en schulden door abonnementen, leaseproducten en hypotheken nemen bij jongeren sterk toe. Tegelijkertijd durven zij daar nauwelijks over te praten, blijkt uit eerder onderzoek van Smith. 'Veel jongeren voelen schaamte als het gaat om schulden,' zegt ze. 'Ze denken dat ze de enigen zijn met financiële zorgen, terwijl dit een breed maatschappelijk probleem is. Door open gesprekken te voeren, realiseren ze zich dat ze niet alleen staan. Praten leidt tot herkenning, begrip en steun, en helpt om grotere schulden te voorkomen.'

De verleidingen zijn groot voor jongeren: finfluencers, cryptomunten, online gokken en eenvoudig achteraf betalen. Één op de vijf jongeren tussen de 16 en 19 jaar is ooit slachtoffer is geworden van een nepwinkel, stelde Wijzer in geldzaken gisteren. In 2023 gaf drie op de tien jongeren tussen de 16 en 19 jaar aan financiële problemen te hebben.

Het speelse element van de Debt Dive helpt om het taboe op schulden onder jongeren te doorbreken. Studenten kunnen in de kas ook vragenlijsten invullen, tests doen en informatie en tips krijgen over geldzaken.

Met de Debt Dive wil Smith verhalen van jongeren boven water krijgen en in geanonimiseerde vorm verder onderzoeken, om uiteindelijk effectiever beleid en onderwijs te helpen ontwikkelen. Bestaande overheidsinitiatieven gericht op schuldenbestrijding zijn dat volgens Smith vaak niet: jongeren weten niet van het bestaan, kunnen hun weg er niet in vinden, of herkennen zich er niet in.